2024-yil Oʻzbekiston ilm, fan, madaniyat, san’at va sport sohalarining koʻplab taniqli vakillaridan ayrildik, bir qator siyosat va jamoat arboblari vafot etdi. Oyina.uz sayti an’anaga muvofiq 2023-yil kabi 2024-yil hayotdan ko‘z yumgan mashhurlar va taniqli shaxslarni esladi (Video shaklida bu yerda ko‘ring).

Islom Jasimov

2024-yil 16-yanvar. Savdo-sanoat palatasi raisining birinchi o‘rinbosari Islom Jasimov 66 yoshida vafot etdi. 1986−2017-yillar davomida prokuratura organlari tizimida mas’uliyatli lavozimlarda faoliyat ko‘rsatib kelgan.

1993-yilda “O‘zbekiston Respublikasi faxriy yorlig‘i”, 2001-yilda “Shuhrat” medali va 2017-yilda “Do‘stlik” ordeni hamda 2020-yilda “MDH bosh prokurorlari muvofiqlashtiruvchi kengashining 25 yilligi” medali bilan taqdirlangan.

Maxamad Toshboltayev

Olim Maxamad Toshboltayev 2024-yil 19-yanvarda vafot etdi.

U faoliyati davomida Oʻzbekiston qishloq xoʻjaligi ilmiy-ishlab chiqarish markazi bosh direktorining birinchi oʻrinbosari – Qishloq xoʻjaligini mexanizatsiyalash va kimyolashtirish muammolarini hal etish kengashi raisi sifatida faoliyat yuritgan.

Turg‘un Azizov

Yanvar oyining so‘nggi kunlarida O‘zbekiston xalq artisti, aktyor va rejissyor Turg‘un Azizov 90 yoshida vafot etdi. U 33 yoshida O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan artist unvoni bilan taqdirlangan. 1974-yilda O‘zbekiston xalq artisti unvonini olgan. Shuningdek, u “Mehnat shuhrati” ordeni (2001-yil) sohibi ham hisoblanadi.

Rejissyor sifatida “Mirzo Ulug‘bek”, “Alisher Navoiy”, “Mehrobdan chayon”, “Chimildiq”, “Mashrab” kabi spektakllarni sahnalashtirgan.

Qalandar baxshi

1-fevral kuni Oʻzbekiston xalq baxshisi Qalandar baxshi (Roʻzimboy Normatov) 73 yoshida vafot etdi. Qalandar baxshi “Avazxon” folklor etnografik ansambli badiiy rahbari sifatida koʻp yillar faoliyat yuritgan. “Oshiq Gʻarib va Shohsanam”, “Tohir va Zuhra”, “Sayotxon va Hamro”, shuningdek, “Goʻroʻgʻli” turkumidan “Bozirgon”, “Avazxon”, “Xirmondali” kabi dostonlarni yuksak mahorat bilan kuylagan.

Roʻzimboy Normatov 2001-yili “Oʻzbekiston xalq baxshisi” unvoni bilan taqdirlangan.

Abror Tursunov

8-fevral kuni Aktyor va rejissyor Abror Tursunov vafot etdi. U “Chinor ostidagi duel”, “Suyunchi”, “Abdullajon”, “Kim jinni”, “Ayollar saltanati” kabi ko‘plab filmlarda rol ijro etgan. Tursunov “Kulol va xurmacha” filmidagi roli bilan muxlislarga tanish.

Ma’lumotlarga ko‘ra, san’atkor insult bilan bir necha yil davomida kurashgan.

Jasur Shametov

Taniqli operator, rejissyor, klipmeyker Jasur Shametov 10-fevral kuni 39 yoshida vafot etdi.

U “Qalbim o‘g‘risi”, “Achchiq hayot”, “Qalbaki dunyo”, “Uchrashuv”, “Gunoh”, “Zarb”, “Oh, Salima, Salima”, “Mahallada nima gap?” kabi badiiy filmlarda postanovkachi operator sifatida ishlagan. Shuningdek, “Uchrashuv” badiiy filmining ssenariy muallifi va postanovkachi rejissyori.

Aktyor sifatida “Suiqasd”, “Poyma-poy” filmlarida rollar ijro etgan.

Klipmeyker sifatida Rayhon, Lola, Shohruhxon, Munisa Rizayeva, “Afruz” guruhi va boshqa xonandalar bilan hamkorlik qilgan.

Raim Farhodiy

Taniqli bolalar shoiri, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan madaniyat xodimi, Yozuvchilar uyushmasi a’zosi, “Buloqcha” jurnali bosh muharriri Raim Farhodiy 4-aprel kuni 82 yoshida vafot etdi. Raim Farhodiy bolalar uchun 50 dan ortiq she’riy va nasriy kitoblar yozgan. O‘zbek bolalar she’riyati namunalarini, Navoiy, Bobur g‘azallarini rus tiliga tarjima qilgan.

1989-yil “O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan madaniyat xodimi” faxriy unvoni, 1999-yil “Do‘stlik” ordeni bilan taqdirlangan.

Mashrab Kimsanov

Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan artist Mashrab Kimsanov bir necha yildan buyon og‘ir xastalik bilan kurashib kelgan. U hayoti davomida 4 marotaba insultni boshdan kechirgan va gapirish hamda mustaqil harakatlanish imkoniyati cheklangan edi.

Ijodkor 2-may kuni 69 yoshida olamdan ko‘z yumdi. Kimsanov “Vodillik kelin”, “Olovli yo‘llar”, “Otamdan qolgan dalalar”, “Masxaraboz”, “Umid”, “Zebuzar”, “Hayot mamot”, “Haqiqiy erkaklar ovi”, “Sehrli qalpoqcha”, “Onaginam orzusi” kabi ko‘plab filmlarda esda qolarli rollarni ijro etgan. Shuningdek, ijodkor “Tog‘lik kuyov” filmining postanovkachi rejissyori hisoblanadi.

Chori baxshi Umirov

4-may kuni O‘zbekiston xalq baxshisi Chori baxshi Umirov 86 yoshda hayotdan ko‘z yumdi. Chori baxshi yarim asrdan ziyod o‘zining sehrli ovozi va sozi bilan el olqishiga sazovor bo‘lgan baxshi sifatida Sherobod dostonchilik maktabiga mansub yosh baxshilarga o‘z ijodidagi dostonlarni o‘rgatib, ustozlik qilib kelmoqda edi.

Xalqimizning an’anaviy baxshichilik san’atini qayta tiklash va keng targ‘ib etish, o‘sib kelayotgan yosh avlodga ushbu noyob san’at sirlarini o‘rgatishda, xalqimiz, kelajak avlodlarga o‘zining yaratgan dostonlarini meros qoldirish yuzasidan olib borgan xizmatlari uchun 2017-yilda davlatimiz tomonidan Chori baxshi Umirovga “O‘zbekiston Xalq baxshisi” unvoni berilgan.

Abdurauf Qorjovov

7-iyun kuni O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan jurnalist Abdurauf  Qorjovov  68 yoshda vafot etdi. U MTRK tizimida 27 yil davomida ishlagan, shuningdek, so‘nggi yillarda “Yangi O‘zbekiston” gazetasida faoliyat ko‘rsatib kelayotgandi.

U 1994-yilda O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan jurnalist unvonini olgan. Shuningdek, faoliyati davomida “Xalq ta’limi a’lochisi” ko‘krak nishoni bilan taqdirlangan.

Ramiz Asqar

O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi faxriy a’zosi, turkolog va tarjimon Ramiz Asqar 22-iyun kuni 70 yoshida vafot etdi.

Ramiz Asqar 2004-yilda “Qutadg‘u bilig” asarining til xususiyatlari mavzusida nomzodlik dissertatsiyasini, 2009-yilda “Devonu lug‘otit-turk” asarining til xususiyatlari mavzusida doktorlik dissertatsiyasini yoqlagan. U 150 dan ortiq ilmiy maqola, 70 dan ziyod kitob chop ettirgan, shularning 54 tasi tarjima sanaladi. U 2020-yil fevral oyida O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasiga faxriy a’zo etib qabul qilingan. O‘zbek adabiyotini targ‘ib etishdagi xizmatlari, o‘zbek va ozarboyjon adabiy aloqalarini rivojlantirishga qo‘shgan hissasi uchun 2022-yilda “Do‘stlik” ordeni bilan mukofotlangan.

Malika Qayumova

14-iyun kuni O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan artist Malika Qayumova 70 yoshda olamdan o‘tdi. Malika Qayumova o‘z ijodiy faoliyati davomida teatrda sahnalashtirilgan 30 dan ortiq spektakllarda bosh qahramon rollari va turli obrazlarni ijro etgan.

Jumladan, “Taqdir”da amma, “Devona”da ona, “Fotima va Zuhra”da ona, “Alpomish”da Kuntug‘mish, “Pari qishloq”da ona, “O‘lding, aziz bo‘lding”da ona, “Xonuma”da Tekle, “Toshkentning nozanin malikasi”da Xayri, “Superqaynona-2”da Hojar, “Oy onam-qaynonam”da Qumri, “Qizi borning – nozi bor”da quda kabi obrazlari mutaxassislar tomonidan yuqori baholangan.

Nazirjon Saidov

Andijon viloyati Oltinko‘l tumani sobiq hokimi, jurnalist Nazirjon Saidov 28-iyun kuni 76 yoshida vafot etdi. Jurnalist turli yillarda muxbir, bo‘lim mudiri va muharrir o‘rinbosari sifatida ishlagan.

U shuningdek, 1993−1999-yillarda Andijon viloyati hokimi o‘rinbosari, kotibiyat mudiri bo‘lib ishlagan. 2008−2021-yillarda Jurnalistlar uyushmasi Andijon viloyati bo‘limi rahbari bo‘lgan. Saidov 2001-yilda “O‘zbekiston Respublikasida xizmat ko‘rsatgan madaniyat xodimi” faxriy unvoni, 2019-yilda “El-yurt hurmati” ordeni bilan mukofotlangan, Oliy Majlis deputati bo‘lgan.

Tursunali Mamajonov

28-iyul kuni O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan madaniyat xodimi Tursunali Mamajonov 75 yoshida vafot etdi.

Tursunali Mamajonov “Vodil chinori” xalq dorbozlik jamoasi badiiy rahbari, Farg‘ona viloyati hayvonot bog‘i tashabbuskori, faxriy ekolog bo‘lgan.

Sayfiddin Ermatov

Ravshan Ermatovning otasi, Oʻzbekiston sporti faxriysi Sayfiddin Ermatov 71 yoshida 14-avgust kuni vafot etdi.

Sayfiddin Ermatov faoliyati davomida koʻplab isteʼdodli yosh hakamlarni tarbiyaladi. Shogirdlari orasida FIFA referisi, futbol mundiallarini boshqarish boʻyicha jahonning mutlaq rekordchisi Ravshan Ermatov, shuningdek, Abduhamidullo Rasulov kabi taniqli hakamlarni uchratish mumkin. Shuningdek, tarkibida Server Jeparov, Shuhrat Mirxoldirshoyev, Yaroslav Krushelniskiy, Yuriy Nikitov kabi iqtidorlarni jamlagan 1982-yilda tugʻilgan futbolchilardan iborat Oʻzbekiston oʻsmirlar terma jamoasi bosh murabbiyi boʻlgan.

Mashkura Safayeva

Sud faxriysi Mashkura Safayeva uzoq davom etgan xastalik oqibatida 21-avgust kuni 74 yoshida vafot etdi.

Mashkura Safayeva qariyib chorak asr uzluksiz sudya lavozimida faoliyat ko‘rsatgan. Bu davrda Olmazor tumani va Toshkent shahri sudida sudya, so‘ngra 14 yil Oliy sud sudyasi, fuqarolik ishlari bo‘yicha sudlov hay’ati raisi lavozimida ishladi.

Behzod Yo‘ldoshev

2024-yilning avgusti ilm-fan ahli uchun og‘ir bo‘ldi. Boisi O‘zbekiston Fanlar akademiyasi prezidenti, professor Behzod Sadikovich Yo‘ldoshev 28-avgust kuni 79 yoshida vafot etdi.

U 2000-yildan 2005-yilgacha va 2017-yildan beri Fanlar akademiyasi prezidenti bo‘lgan. Yo‘ldoshev rahbarligida Yadro fizikasi institutida jahon standartlariga mos keluvchi radioizotoplarni keng ko‘lamda ishlab chiqarish va chetga sotish ishlari yo‘lga qo‘yilgan. Shu bilan birga mahalliy tog‘-kon sanoati chiqindilaridan asl va nodir metallarni qo‘shimcha ravishda ajratib olish texnologiyasi yaratilgan. U shular bilangina cheklanib qolmagan. Xususan, u “O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi” bosh tahrir hay’ati a’zosi (2001-yildan).  Beruniy nomidagi O‘zbekiston davlat mukofoti laureati (1983). 2-chaqiriq O‘zbekiston Oliy Majlisi deputati bo‘lgan.

Sayriddin Gaffarov

O‘zbekistonning bir qator klublarida to‘p tepgan sobiq futbolchi Sayriddin Gaffarov uzoq davom etgan kasallikdan so‘ng vafot etdi. Sportchining ajralib turadigan jihati shundaki, u Tojikiston klublarida ham o‘ynagan. Gaffarov faoliyati davomida tizzasidan jarohat olgan. U ushbu jarohatni Tojikistonda operatsiya qildirgan. O‘zgarish bo‘lmagach, Toshkentda jarrohlik amaliyotini boshdan kechirgan.

Biroq vaqt o‘tgan sari yelkasi, ikkala qo‘li, keyin oyoqlari quvvatsizlana boshlagan, keyinchalik harakatlari butunlay cheklangan. Umri oxirida Sayriddin tildan ham qolgan.

Bobomurod Hamdamov

2024-yilning kuzi ham yo‘qotishlarsiz o‘tmadi. Xususan, 2-sentyabr kuni O‘zbekiston, Turkmaniston va Qoraqalpog‘iston Respublikasi xalq artisti Bobomurod Hamdamov 84 yoshida vafot etdi.

Bobomurod Hamdamov Turkmanistonning Chorjo‘y shahrida tug‘ilgan. Ijodkor o‘zbek milliy qo‘shiqchilik san’atining rivojlanishiga katta hissa qo‘shgan. Uning “Sulton Jaloliddin”, “Kim ekan”, “Devona”, “Galdimu”, “Qo‘rqdim” kabi qo‘shiqlari xalq orasida mashhur.

Musaxon Nurmatov

O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan madaniyat xodimi, taniqli bastakor Musaxon Nurmatov 56 yoshida vafot etdi.

Nurmatov faoliyati davomida Ozodbek Nazarbekov, Shohjahon va Zohirshoh Jo‘rayev, Abdurashid Yo‘ldoshev, Bahrom Nazarov, Mansurxon va Yusufxon Nurmatov kabi ko‘plab san’atkorlar bilan hamkorlikda ishlagan. Ijodkor kuy bastalagan “Laylim”, “U go‘zal boshqa”, “Adashdim”, “Yana sog‘indim, yana”, “Meni sevib qolsayding”, “Xabaring yo‘q”, “Qizmi bu, kiyikmi bu”, “Davraga tushgan go‘zal”, “Oh, mani vatanim bu”, “Kelin bo‘lib ketar bo‘lding, Laylo” kabi o‘nlab qo‘shiqlar xalq orasida mashhur.

Bibisora Turobova

Yozuvchilar uyushmasi a’zosi, taniqli shoira Bibisora Turobova 15-sentyabr kuni vafot etdi.

Shoira 1952-yil 1-sentyabrda Samarqand (hozirgi Navoiy) viloyati Xatirchi tumanida tug‘ilgan. U Samarqand viloyati hokimi o‘rinbosari, mehribonlik uyi direktori lavozimlarida ham faoliyat yuritgan. Turobovaning 10 ga yaqin she’riy kitoblari nashr etilgan. Ayniqsa, “Kelin salom” va “Men izlagan quvonch” she’riy kitoblari katta e’tibor topgan. Uning 2011-yilda yozilgan “O‘lsam, janozamni bulbul o‘qisin” she’ri mashhur.

Mansur Jumayev

5-noyabr kuni o‘zbek she’riyati og‘ir judolikka uchradi. Iste’dodli va taniqli shoir Mansur Jumayev 33 yoshida olamdan o‘tdi.

Shoirning “Oq orzularim”, “Hayrat qo‘shiqlari”, “Hazrati ishq” nomli she’riy to‘plamlari nashr etilgan. Yaqinda chop etilgan “Izlam” turkumida “Biz kutgan fasl” nomli she’riy kitobi chiqqan.

Temurjon Nosirov

O‘zbekiston Fanlar akademiyasi akademigi Nosirov Temurjon 12-noyabr kuni 83 yoshida yorug‘ olamni tark etdi.

U elektroenergetik tizim rejimlarining tahlili va nazariyasi bo‘yicha yirik olim edi. Elektroenergetik tizim normal va avariya rejimlarining kompleks tahlil usullarini yaratish va umumlashtirish bo‘yicha ilmiy tadqiqotlar olib borgan.

Sulaymon Inoyatov

Fayzulla Xo‘jayevning jiyani professor Sulaymon Inoyatov 87 yoshida 19-noyabr kuni bu yorug‘ olamni tark etdi.

Sulaymon Inoyatov 10 ta monografiya, 15 dan ziyod o‘quv-uslubiy qo‘llanma, 300 dan ortiq ilmiy maqola va tezislar muallifi. O‘n minglab shogirdlarga ustozlik qilgan. 2023-yilda “El-yurt hurmati” ordeni bilan taqdirlangan.

Oʻta Berdiyor

23-noyabr kuni taniqli bolalar shoiri, Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi Oʻta Berdiyor 95 yoshda vafot etdi. Shoir oʻzining uzoq yillik umri va mehnat faoliyatini maktabga, bolalar tarbiyasiga bag‘ishlagan. 1949-yildan 1994-yilgacha Chiroqchi tumanidagi 27-maktabda tarix fanidan dars bergan.

Uning taʼlim-tarbiya sohasidagi mehnatlari “Oʻzbekiston xalq taʼlimi aʼlochisi” koʻkrak nishoni bilan mukofotlangan.

Shoirning “Qachon odam boʻlaman?”, “Ikki mehr birlashsa”, “Bahor sanʼati”, “Choʻpon bola orzusi”, “Jilgʻaning yoʻli”, “Ertaklar”, “Koʻngil va muhabbat qarimaydi”, “Qirq oyoqqa qirq paypoq”, “Ota nasihati” nomli bolalarga bagʻishlangan sheʼrlar va ertaklar toʻplamlari nashr etilgan.

Halima Ibragimova

Xususan komik aktrisa, “Mirzo” teatri a’zosi Halima Ibragimova 7-dekabr kuni 45 yoshida vafot etdi. U vafotidan bir necha kun avval Instagram sahifasi orqali og‘ir betobligini aytgan.

Vafotidan so‘ng Yulduz Usmonova Halima Ibragimova nima sababdan vafot etganini ma’lum qildi. Unga ko‘ra, aktrisa tana vaznini kamaytirish uchun oshqozonini kestirish amaliyotini qildirgan. Operatsiya vaqtida uning qonidagi qand miqdori 30 ga ko‘tarilib ketgan, shuningdek, qon bosimi ham juda baland bo‘lgan.

To‘lqin Tojiyev

13-dekabr kuni Oʻzbek Milliy akademik drama teatri ustoz sanʻatkori, oʻzbek dublyaj sanʻati ustasi, Oʻzbekiston xalq artisti Toʻlqin Tojiyev 88 yoshida vafot etdi.

Toʻlqin Tojiyev “I operatsiyasi va Shurikning boshqa sarguzashtlari”, “Arshin mol olan”, “U zamonlar oʻtib ketdi”, “Avtomobildan saqlaning”, “Alovuddinning sehrli chirogʻi” kabi filmlar dublyajida qatnashgan.

1997-yilda “Doʻstlik” ordeni bilan mukofotlangan.

Shafoat Rahmatullayeva

24-dekabr kuni Oʻzbekiston xalq artisti, teatr va kino aktrisasi Shafoat Rahmatullayeva 83 yoshda vafot etdi.

Rahmatullayeva koʻp yillar davomida teatr sohasida faoliyat yuritib kelgan. Shuningdek, u kinofilmlarda ijro etgan yorqin va mazmunli rollari orqali tomoshabinlar qalbidan joy olgan.

Maʼlumot uchun, Shafoat Rahmatullayeva 1992-yilda “Oʻzbekiston xalq artisti” faxriy unvoni bilan taqdirlangan.

Shahnoza TO‘RAMURODOVA

Oyina.uz