Бихевиоризм


Сақлаш
17:02 / 15.02.2022 0 2035

 

Бихевиоризм (инг. behaviour - хулқ) - I) психология фани доирасида ривожланаётган илмий йўналишлардан бири. Унинг тадқиқот предмети кузатиш мумкин бўлган хатти-ҳаракат, фаолиятни ўрганишдан иборат; 2) ҳайвонлар хатти-ҳаракатини ўрганиш асосида уларни инсонни тадқиқ этиш ва фаолиятини бошқариш соҳасида қўллашга таянган ёндашув. Бихевиоризм га XIX аср. охири ва XX аср бошида америкалик олим Э. Торндайк томони- дан асос солинган. Фалсафий асоси — прагматизм.  Бихевиоризм вакиллари амалий психология ва унинг интроспектив (ўзини ўзи кузатиш) услубига қарши чиқиб, эмпирикларни субъективизмда айблайди. Бихевиористлар назарида, психология фалсафасига эмас, балки табиатшунослик фанларига таяниб кузатиш, эксперимент ўтказиши, субъектив услубдан объектив услубга суяниши лозим. Бихевиоризм тирик мавжудотлар руҳий дунёсини ўрганиш бевосита ҳиссий органлар ердами билан акс эттириладиган нарса ва ҳодисаларга йўналтирилиши керак, деган ғояни илгари суради. Бихевиоризм назариясига кўра психология фанининг предмети психикани эмас, балки инсон ва ҳайвонлар хатти-ҳаракатини  ўрганишга йўналтирилмоғи лозим. Бихевиоризм вакилларининг фикрича. психологиянинг бош вазифаси фақат ташқи таъсир билан унга қайтариладиган реакциялар ўртасидаги боғланиш- ларни аниқлашдан иборатдир. Бихевиоризмнинг маънавиятга зид жиҳати шундаки, у онгнинг инсон хулқида тутган ўрни ва уни илмий жиҳатдан ўрганиш мумкинлигини инкор этади. Ўтган асрнинг бошларида бихевиоризм тамойил ва усуллари педагогика соҳасида, хусусан, болаларни тарбиялашда кенг кўлланган. Ҳозирги вақтда айрим Ғарб мамлакатларда руҳий хаста кишиларни даволашда фойдаланилмоқда.

Изоҳ йўқ

Изоҳ қолдириш

Сўнгги қўйилган

Барчаси

Ҳикмат

10:07 / 03.07.2025 0 8
Армон бобо

Биласизми?

16:07 / 02.07.2025 0 14
Елиб келди

Биласизми?

10:05 / 20.05.2025 0 130
Фарзанд нега тирноққа ўхшатилади?

Қатра

12:05 / 19.05.2025 0 150
Ҳаммани йиғлатган васиятнома

Қатра

15:04 / 17.04.2025 0 175
Марҳамат ая соғинчи



Кўп ўқилган

Барчаси

Қомус

15:04 / 19.04.2023 0 10588
Жадидчилик

Қатра

20:08 / 18.08.2022 15 5568
Илк ватан

Қатра

01:01 / 10.01.2022 7 5116
Бир қоп ун

Қомус

22:08 / 04.08.2023 0 4979
Миллий урф-одатлар

Қатра

17:08 / 21.08.2022 6 4549
Тинчлик

Қатра

01:01 / 18.01.2022 2 3653
Ўқиш пули

Қомус

15:04 / 18.04.2023 0 3649
Радикализм

//