Шомонизм


Сақлаш
17:12 / 07.12.2023 0 413

Шомонизм (тунгусча шамон – ўта ҳаяжонланган, жазавага тушган киши) – Сибирдаги туркий халқларда «шамон» сўзи «қам» деб юритилган. Шомон қабила руҳонийси бўлиб, улар илоҳий кучга эга деб ҳисобланган. Шомонлар урф-одатларини бажаришни томошага айлантирган. Одатда, шомон ўйинлари кечқурун амалга оширилган. Ўйин охирида шомон беҳол бўлиб йиқилади. Уларга кўра, шомонлар руҳлар билан пичирлашиб гаплашган. Гўё талвасага тушиб беморларни даволаган. Шомон қабила, уруғ ҳомийси, қўриқчиси, руҳи ҳисобланган. Марказий Осиёда ҳам шомонизм унсурлари мавжуд. Жумладан, Сурхондарёда гўёки «қора босди», «қора босибди» каби касалликлардан беморни халос қилиш учун қўшночлар талвасага тушиб, ўзини у ёқдан бу ёққа отиб, бемор танасидаги касални қувмоқчи бўлади. Руҳонийлар бу ҳолатда инсондан касал ликларни дуо ва қамчи билан уриб чиқармоқчи бўлади, ҳатто улар шу жараёнда милтиқдан, унинг овозидан, кучли шовқиндан ҳам фойдаланишга ҳаракат қилади. Бу жараёнда бир эмас, бир неча қўшночлар қатнашиши ҳам мумкин.

Изоҳ йўқ

Изоҳ қолдириш

Сўнгги қўйилган

Барчаси

Бир куни...

18:12 / 04.12.2024 0 7
Бунинни жиддий рақиб деб бўладими?

Биласизми?

10:12 / 03.12.2024 0 29
Пул ва минора – улар “қариндаш”ми?

Биласизми?

17:11 / 21.11.2024 0 163
“Тариф”нинг таърифи ва тарихи



Кўп ўқилган

Барчаси

Қомус

15:04 / 19.04.2023 0 6378
Жадидчилик

Қатра

20:08 / 18.08.2022 15 4941
Илк ватан

Қатра

01:01 / 10.01.2022 7 4585
Бир қоп ун

Қатра

17:08 / 21.08.2022 6 4012
Тинчлик

Қатра

01:01 / 18.01.2022 2 3422
Ўқиш пули

Бир куни...

03:12 / 09.12.2021 3 2987
Ҳар нарса ҳам кўринганидек эмас

Қатра

03:12 / 28.12.2021 1 2906
Туғилган кун

//