Шомонизм


Сақлаш
17:12 / 07.12.2023 0 514

Шомонизм (тунгусча шамон – ўта ҳаяжонланган, жазавага тушган киши) – Сибирдаги туркий халқларда «шамон» сўзи «қам» деб юритилган. Шомон қабила руҳонийси бўлиб, улар илоҳий кучга эга деб ҳисобланган. Шомонлар урф-одатларини бажаришни томошага айлантирган. Одатда, шомон ўйинлари кечқурун амалга оширилган. Ўйин охирида шомон беҳол бўлиб йиқилади. Уларга кўра, шомонлар руҳлар билан пичирлашиб гаплашган. Гўё талвасага тушиб беморларни даволаган. Шомон қабила, уруғ ҳомийси, қўриқчиси, руҳи ҳисобланган. Марказий Осиёда ҳам шомонизм унсурлари мавжуд. Жумладан, Сурхондарёда гўёки «қора босди», «қора босибди» каби касалликлардан беморни халос қилиш учун қўшночлар талвасага тушиб, ўзини у ёқдан бу ёққа отиб, бемор танасидаги касални қувмоқчи бўлади. Руҳонийлар бу ҳолатда инсондан касал ликларни дуо ва қамчи билан уриб чиқармоқчи бўлади, ҳатто улар шу жараёнда милтиқдан, унинг овозидан, кучли шовқиндан ҳам фойдаланишга ҳаракат қилади. Бу жараёнда бир эмас, бир неча қўшночлар қатнашиши ҳам мумкин.

Изоҳ йўқ

Изоҳ қолдириш

Сўнгги қўйилган

Барчаси

Қатра

15:04 / 17.04.2025 0 105
Марҳамат ая соғинчи

Биласизми?

10:04 / 08.04.2025 0 134
Нархнинг навоси

Биласизми?

17:03 / 12.03.2025 0 240
Туркистондаги қадимий аёллар байрами



Кўп ўқилган

Барчаси

Қомус

15:04 / 19.04.2023 0 9816
Жадидчилик

Қатра

20:08 / 18.08.2022 15 5436
Илк ватан

Қатра

01:01 / 10.01.2022 7 5005
Бир қоп ун

Қомус

22:08 / 04.08.2023 0 4690
Миллий урф-одатлар

Қатра

17:08 / 21.08.2022 6 4435
Тинчлик

Қатра

01:01 / 18.01.2022 2 3597
Ўқиш пули

Қомус

15:04 / 18.04.2023 0 3321
Радикализм

//