Шомонизм


Сақлаш
17:12 / 07.12.2023 0 585

Шомонизм (тунгусча шамон – ўта ҳаяжонланган, жазавага тушган киши) – Сибирдаги туркий халқларда «шамон» сўзи «қам» деб юритилган. Шомон қабила руҳонийси бўлиб, улар илоҳий кучга эга деб ҳисобланган. Шомонлар урф-одатларини бажаришни томошага айлантирган. Одатда, шомон ўйинлари кечқурун амалга оширилган. Ўйин охирида шомон беҳол бўлиб йиқилади. Уларга кўра, шомонлар руҳлар билан пичирлашиб гаплашган. Гўё талвасага тушиб беморларни даволаган. Шомон қабила, уруғ ҳомийси, қўриқчиси, руҳи ҳисобланган. Марказий Осиёда ҳам шомонизм унсурлари мавжуд. Жумладан, Сурхондарёда гўёки «қора босди», «қора босибди» каби касалликлардан беморни халос қилиш учун қўшночлар талвасага тушиб, ўзини у ёқдан бу ёққа отиб, бемор танасидаги касални қувмоқчи бўлади. Руҳонийлар бу ҳолатда инсондан касал ликларни дуо ва қамчи билан уриб чиқармоқчи бўлади, ҳатто улар шу жараёнда милтиқдан, унинг овозидан, кучли шовқиндан ҳам фойдаланишга ҳаракат қилади. Бу жараёнда бир эмас, бир неча қўшночлар қатнашиши ҳам мумкин.

Изоҳ йўқ

Изоҳ қолдириш

Сўнгги қўйилган

Барчаси

Биласизми?

14:07 / 15.07.2025 0 183
“Кимсан” аслида ким?

Ҳикмат

10:07 / 03.07.2025 0 112
Армон бобо

Биласизми?

16:07 / 02.07.2025 0 89
Елиб келди



Кўп ўқилган

Барчаси

Қомус

15:04 / 19.04.2023 0 11351
Жадидчилик

Қатра

20:08 / 18.08.2022 15 5728
Илк ватан

Қатра

01:01 / 10.01.2022 7 5259
Бир қоп ун

Қомус

22:08 / 04.08.2023 0 5253
Миллий урф-одатлар

Қатра

17:08 / 21.08.2022 6 4701
Тинчлик

Қомус

15:04 / 18.04.2023 0 4050
Радикализм

Қатра

01:01 / 18.01.2022 2 3709
Ўқиш пули

//