Маънавий хавфсизлик – инсон, халқ ва жамият аъзоларини маънавий хуружлар, ғоявий таҳдидлардан ҳимояланиш тизимини ифодаловчи тушунча. Маънавий хавфсизлик миллий хавфсизликнинг таркибий қисми сифатида умуммиллий манфаатларнинг ҳимоя қилинишга йўналтирилган фаолиятдир. Маънавий хавфсизлик деганда, миллий манфаатларни таъминлаш эҳтиёжи боис вужудга келадиган ва жамият аъзолари маънавий, ғоявий-руҳий ҳаётининг барқарорлиги ва хавфсизлигини таъминлашга қаратилган фаолият ва узлуксиз жараён тушунилади. Маънавий хавфсизлик маънавий қадриятлар ривожини таъминлаш, уларни ташқи таҳдидлардан ҳимоя қилишга йўналтирилиб, маънавиятдаги руҳий, психологик, ахлоқий жиҳатларнинг уйғунлигини таъминлайди.

Маълумки, инсон маънавиятига қарши қилинган таҳдид қуролли хуружларга нисбатан кўпроқ таъсир кучига эга бўлиб бормоқда. Шу боис, бундай таҳдидларнинг олдини олиш учун миллий тараққиётнинг барқарорлигини таъминлашни ўз олдига мақсад қилиб қўйган ҳар қандай мамлакатда жамият аъзолари манфаатларини ҳимоя қилишда маънавий хавфсизлик масалалари устувор аҳамият касб этади. Ижтимоий-тарихий тажрибадан маълумки, муайян мамлакатни забт этмоқчи бўлган истилочилар, аввало халқнинг руҳияти, маънавияти ва қадриятларига болта уришга ҳаракат қилади. Миллий маънавияти ва қадрияти пароканда этилган миллат ва элатлар ўзлигини йўқотади, ҳукмрон мафкура таъсирига тушиб, унинг манфаатларига хизмат қилишга мажбур бўлади. Бугунги кунга келиб бир давлатни бошқа давлат томонидан қурол ёрдамида босиб олиш хавфи камайиб, глобал ахборотлашув таъсирида маънавий омиллар воситасида бошқа халқлар онги, қалби ва руҳиятига таъсир ўтказиш имкониятлари беқиёс даражада ошди.

Эндиликда ахборот тарқатиш имкониятлари, турли халқлар маънавиятига кучли таъсир ўтказиш, маънавий хавфсизлиги заиф мамлакатларни қарам қилиш хавфининг кўлами кенгаймоқда. Шунинг учун жамиятдаги сиёсий, иқтисодий, ижтимоий хавфсизлик тизимининг маънавият билан узвий боғлиқлиги таъминлангандагина миллий хавфсизликнинг яхлит тизимини шакллантириш мумкин. Маънавий хавфсизлик барқарорлигини таъминлашда эса маънавий омил етакчи ўрин тутади. Маънавий хавфсизликка ички ва ташқи таҳдидлар таъсир этиши мумкин. Ички таҳдидга маънавиятимизни заифлаштиришга интилган собиқ тоталитар тузум асоратлари, хусусан айрим шахслар онгидаги эскича фикрлаш андозаларини, зарарли ва ёт таъсирларга берилган баъзи кишиларнинг ғаразли ташвиқотлари, ўтиш даври қийинчиликларидан фойдаланиб қолишга интилаётган нияти бузуқ кимсаларнинг ёшларни йўлдан уришга ҳаракат қилаётганларини киритиш мумкин. Миллий, диний қадриятларимиз, анъана ва менталитетимизга ҳамда мамлакатдаги миллий бирлик, фуқаровий тотувликка раҳна солаётган, аҳоли онги ва қалбига салбий таъсир этувчи наркотик моддаларнинг кириб келиши «демократияни олға силжитиш» ниқоби остидаги саъй-ҳаракатлар ташқи таҳдидлар сифатида кўзга ташланмоқда.

Мамлакатимизга турли воситалар орқали мафкуравий таҳдидлар кучаяётган ҳозирги мураккаб даврда маънавий хавфсизликни таъминлаш мақсадида аҳоли кенг қатламлари ва ёшлар онгида Ватанга садоқат туйғусини шакллантириш муҳим аҳамиятга эга. Бу эса, ўз навбатида, аҳоли маънавий хавфсизлигини таъминлаш, ёшларда турли таҳдидларга қарши маънавий иммунитетни шакллантириш имконини беради.