Маънавий поклик – инсон маънавиятининг гўзаллиги, бойлиги, теранлиги, покизалигини тақозо этувчи, эзгу маънавий фазилатлар мажмуини ифодалайдиган тушунча. Маънавий поклик инсон дунёга келганидан то сўнгги нафасигача маънавий жиҳатдан қандай яшаб ўтиши кераклиги билан боғлиқ бўлган билимлар, тажрибалар, тасаввурлардан таркиб топади. Халқимизминг йиллар мобайнида юксак маънавият ва эзгу ахлоқ шарт-шароитлари негизида тарбияланиб келгани боис, бизнинг бу борадаги тушунча, тасаввур, билим ва тажрибаларимиз покиза турмуш тарзини белгилаб келган. Зеро, маънавий поклик энг аввало, эзгулик ва маънавий покликдан таълим беради. Кундалик турмуш тарзидаги оддий тозаликка риоя этиш (ҳовлижой, яшайдиган, овқатланадиган, ўтириб-турадиган хоналаримиз озодалиги), ҳар қандай юмушнинг мукаммал адо қилинишигача ўтадиган вақт мобайнида бизга поклик-покизалик, озодалик, саранжом-саришталик тушунчаси асос бўлади. Шундай экан, бизнинг ташқи озодалигимиз ўз-ўзидан ички (маънавий) озодаликни, покликни тақозо этади. Бинобарин, халқимизнинг пок ниятли бўлиши, ниятни эзгуликдан бошлаб то якунигача, (мукаммал адо қилгунича) покизаликка риоя қилиб келганлиги замирида ҳам тоза, пок ҳаёт нафаси мавжудлиги, ҳар қандай ишда адолат, ҳақиқат, ҳалоллик, ишонч-эътиқод каби тушунчаларга таяниши бошқалардан ҳам шуни талаб қилиши бежиз эмас. Минг афсуски, сўнгги юз-юз эллик йиллар мобайнида юртимиз мустамлака ҳолатига тушиб қолгани, ҳаёт тарзимизда социализм, коммунизм, даҳрийлик каби бузғунчи ғоялар ўрин олгани сабабли, маънавиятимиздаги минг йиллик тарбиявий омилларга ҳам дарз кетди. Хусусан, покизалик, ҳалоллик, ишонч-эътиқод туйғулари ўз ўрнини ўғрилик, ҳаром-хариш ишлар, фаҳш ва разолат, ўзаро ишончсизлик, таъмагирлик, порахўрлик каби ғайриинсоний иллатларга бўшатиб бера бошлади.

Мамлакатимиз мустақилликка эришганидан сўнггина халқимиз, миллатимиз ўзлигини англаш, аждодларимиз амал қилиб келган маънавий пок, озода ва гўзал турмуш шароитларини қайта тиклаш имкониятига эга бўлди. Мамлакатимизда маънавий қадриятларимизни қайта тиклаш, халқни – халқ, миллатни – миллат қиладиган инсоний фазилатларга қайтиш, ота-боболаримиздан мерос бўлиб келаётган асл урф-одатлар, фазилатлар, эзгу ғояларга таяниб яшашимиз лозимлиги ҳаётимизнинг асосий тамойилига айланди. Эндиликда ёшлар тарбияси, таълим соҳаси, турмуш тарзимизда эзгулик ва покликка эътибор кучайди. Дарҳақиқат, мустақил Ўзбекистон жаҳон ҳамжамиятидан ўз ўрнини эгаллаган ҳозирги даврда маънавий поклик билан боғлиқ азалий қадриятларимиз, миллатимиз ғурури ва шаънини тиклаш, халқаро муносабатларда мамлакат обрўйини янада баланд кўтариш муҳим аҳамиятга эга. Бунда халқимиз менталитетига хос бўлган эзгу қадрият – маънавий поклик сингари ноёб фазилатларга, – бағрикенглик, тенглик, тинч-тотувлик, биродарлик, ҳалоллик, тўғрилик, покизалик, адолатпарварлик ва ишонч-эътиқод каби асл миллий хислатларга суяниб иш тутиш турмуш тарзимизнинг бош мезонига айланиб бормоқда.