Farmasevtika san’ati arablardan kelib chiqqan


Saqlash
14:08 / 30.08.2021 0 1484

 

Barchamiz dorilar borligini bilamiz ammo bu soha haqidagi bilimlarimiz juda oz. Dori tibbiyotda kasallikni davolash, uning oldini olish yoki farmasevtika sohasida sog‘likni tiklash uchun ishlatiladi. Farmakologiya dorilar va ulardan tibbiyotda foydalanishni o`rgatuvchi ilmdir.

Dori ishlab chiqarish shunday qadimiy san’atki, biz uning dastlab qachon boshlanganligini bilmaymiz. Ilk dorilar ruhoniy-sehrgarlar tomonidan tayyorlangan. Chunki odamlar o‘simliklarni doriga aylantirish uchun sehr kerak deb ishonishgan. Keyinchalik kasallikni davolash maxsus fanga aylandi. O‘tlar va minerallardan pivo tayyorlash juda oddiy edi. Qadimgi yunon va Rim fiziklari bemorni davolash bilan birga dorilardan ham foydalanishgan.

Farmasevtika san’ati arablardan kelib chiqqan. X asrgacha ular barcha ma’lum tibbiy bilimlarni to`pladi. Ular yunonlarning odam anatomiyasi va kasalliklari to‘g‘risidagi kitobini tarjima qildi. Ular forslarning o`simliklar yordamida davolash kashfiyotlarini o‘g‘irladi. Shuningdek, arablar o`simliklardan juda ko`p dorilarni topishdi.

XIII asrda arablarning dori tayyorlash mahorati Yevropaga yoyildi. Ammo ular tayyorlagan dorilarning tarkibi juda murakkab edi. Ko‘plab arab dorilarining tarkibida 40dan ortiq  elementlar mavjud edi. 1500-yilgacha ba’zi dori formulalari 100 dan ortiq elementlarni ko`rsatardi. Farmaseftlar soddaroq dorilarni yaratish uchun yana o`simliklarni o`rganishni boshlashdi.

XVIII asrga qadar farmasevtika deyarli o‘zgarmadi. Keyinchalik olimlar dorilarning insonga ta’siri kabi ularning tarkibiga qiziqishdi. Ular hayvonlarda tajriba o`tkaza boshladi. Shunday qilib XIX asrdan boshlab dorilar yakka farmasevtlar o`rniga yirik kompaniyalar tomonidan ishlab chiqariladigan bo‘ldi.

 

Izoh yo‘q

Izoh qoldirish

So‘nggi qo‘yilgan

Barchasi

Bilasizmi?

10:12 / 03.12.2024 0 40
Pul va minora – ular “qarindosh”mi?

Bilasizmi?

17:11 / 21.11.2024 0 223
“Tarif”ning ta’rifi va tarixi

Qatra

17:11 / 21.11.2024 0 514
Yoshlar yomonlanadigan davralarda o‘tirmayman



Ko‘p o‘qilgan

Barchasi

Qatra

01:12 / 08.12.2021 143 219172
Oppoq qog‘oz va qora dog‘

Hikmat

01:12 / 03.12.2021 88 104693
Eshikka osilgan taxtacha

Qomus

22:08 / 04.08.2023 4 35298
Milliy urf-odatlar

Qomus

16:12 / 29.12.2021 4 27537
Kompetentlik

Qomus

17:09 / 18.09.2023 0 27444
Nutq. Nutq madaniyati. Nutq odobi

Qomus

17:04 / 17.04.2023 1 26609
Xarakter

Qomus

17:05 / 03.05.2023 1 25355
Alpomish

Qomus

20:07 / 28.07.2023 5 22594
Mehmon. Mehmondorchilik odobi. Mehmondo‘stlik

//