Jahonning 3 ta mamlakatida (AQSh, Rossiya va O‘zbekiston) gapiruvchi qarg‘alar ro‘yxatga olingan. Yurtimizdagi bunday ajoyibotning tarixi esa hozirda ko‘pchilikka tanish bo‘lgan mashhur qushboqar bilan bog‘liq.

1997-yil may oyida Sherobod tumanida yashovchi bir o‘smir taniqli qushboqar, “Barkamol avlod” bolalar markazining “Yosh sayyohlar va o‘lkashunoslik to‘garagi” rahbari Bo‘ri Rahimov xonadoniga yaralangan qarg‘a bolasini olib keladi.

Kunlar o‘tib qarg‘a bolasi sog‘ayar ekan, oilaning kenja o‘g‘li Shodibekning qanotli do‘stiga aylanadi va xonadon sohiblari bilan bir dasturxon atrofidan joy oladi. Uni “Gosha” deb chaqira boshlaydilar.

Bo‘ri Rahimov 1998–2001-yillarda 1250 dan ortiq qushlarini boqishga qiynalib, shahardagi harbiy qismga olib borib joylashtiradi. Qarg‘a har kuni toza havoda sayr qildiriladi va askarlarga aytiladigan “Saflan”, “Rostlan” kabi so‘zlarni doimiy eshitadi. Vaqt o‘tib qush Bo‘ri Rahimov xonadoniga qaytganida favqulodda odamlarga taqlid qilib so‘zlar aytayotganini sezib qolishadi va u bilan Shodibek (hozirda marhum) maxsus shug‘ullana boshlaydi.

Qarg‘a 28 ta so‘zni aytishni o‘zlashtiradi. Bu orada uning dovrug‘ini eshitib, dunyoning turli davlatlaridan yuzlab olimlar, vazirlar, san’atkorlar tashrif buyuradi (bu haqida Goshani ko‘rgani kelgan mehmonlar dastxati tushirilgan kitob guvohlik beradi).

Gosha Shahrisabzda o‘tkazilgan I Xalqaro maqomchilar festivali, Termizda o‘tkazilgan Xalqaro baxshichilik festivali va boshqa turli tadbirlarning faol ishtirokchisi hamdir.

Qarangki, Shodibek vafotidan so‘ng qarg‘a gapirmay qo‘ydi. Hozirda esa “Gosha”, “Otaxon, yaxshi boring” kabi bir necha so‘zlarni aytyapti, xolos.