Bixeviorizm


Saqlash
17:02 / 15.02.2022 0 11161

 

Bixeviorizm (ing. behaviour - xulq) - 1) psixologiya fani doirasida rivojlanayotgan ilmiy yo‘nalishlardan biri. Uning tadqiqot predmeti kuzatish mumkin bo‘lgan xatti-harakat, faoliyatni o‘rganishdan iborat; 2) hayvonlar xatti-harakatini o‘rganish asosida ularni insonni tadqiq etish va faoliyatini boshqarish sohasida qo‘llashga tayangan yondashuv. Bixeviorizmga XIX asr oxiri va XX asr boshida amerikalik olim E. Torndayk tomonidan asos solingan. Falsafiy asosi – pragmatizm.  Bixeviorizm vakillari amaliy psixologiya va uning introspektiv (o‘zini o‘zi kuzatish) uslubiga qarshi chiqib, empiriklarni subektivizmda ayblaydi. Bixevioristlar nazarida, psixologiya falsafasiga emas, balki tabiatshunoslik fanlariga tayanib kuzatish, eksperiment o‘tkazishi, subektiv uslubdan obektiv uslubga suyanishi lozim. Bixeviorizm tirik mavjudotlar ruhiy dunyosini o‘rganish bevosita hissiy organlar yerdami bilan aks ettiriladigan narsa va hodisalarga yo‘naltirilishi kerak, degan g‘oyani ilgari suradi. Bixeviorizm nazariyasiga ko‘ra psixologiya fanining predmeti psixikani emas, balki inson va hayvonlar xatti-harakatini  o‘rganishga yo‘naltirilmog‘i lozim. Bixeviorizm vakillarining fikricha. psixologiyaning bosh vazifasi faqat tashqi ta’sir bilan unga qаytariladigan reaksiyalar o‘rtasidagi bog‘lanishlarni aniqlashdan iboratdir. Bixeviorizmning ma’naviyatga zid jihati shundaki, u ongning inson xulqida tutgan o‘rni va uni ilmiy jihatdan o‘rganish mumkinligini inkor etadi. O‘tgan asrning boshlarida bixeviorizm tamoyil va usullari pedagogika sohasida, xususan, bolalarni tarbiyalashda keng qo‘llangan. Hozirgi vaqtda ayrim G‘arb mamlakatlarda ruhiy xasta kishilarni davolashda foydalanilmoqda.

Izoh yo‘q

Izoh qoldirish

So‘nggi qo‘yilgan

Barchasi

Qatra

11:09 / 17.09.2025 0 89
Qahramon

Bilasizmi?

14:07 / 15.07.2025 0 620
“Kimsan” aslida kim?

Bilasizmi?

15:07 / 10.07.2025 0 677
Ozodlik haykaliga kimning yuz qiyofasi olingan?



Ko‘p o‘qilgan

Barchasi

Qatra

01:12 / 08.12.2021 143 227490
Oppoq qog‘oz va qora dog‘

Hikmat

01:12 / 03.12.2021 88 109386
Eshikka osilgan taxtacha

Qomus

22:08 / 04.08.2023 4 57145
Milliy urf-odatlar

Qomus

17:09 / 18.09.2023 0 44200
Nutq. Nutq madaniyati. Nutq odobi

Qomus

17:04 / 17.04.2023 1 41502
Xarakter

Qomus

20:07 / 28.07.2023 5 33539
Mehmon. Mehmondorchilik odobi. Mehmondo‘stlik

Qomus

17:05 / 03.05.2023 1 32569
Alpomish

Qomus

16:12 / 29.12.2021 4 31476
Kompetentlik

//