Tovuq katagining burchagidan alohida pana qilib to‘silgan nim qorong‘i joyda tuxumlarni bosib yotgan kurk tovuq deyarli yemas, ichmas... ikki-uch kunda bir dunyoni buzgudek ovoz bilan qaqog‘lab tashqariga chopib chiqar, o‘n-o‘n besh soniya shu holatda turib, yana ichkariga uchib kirib ketardi. Shu alfozda ikkinchi hafta o‘tib borardi.

Yigit oxirgi marta xabar olganida ko‘rdiki, tuxumlarning ayrimlari darz ketgan. Demak, jo‘jalarning yorug‘ dunyoga kelish fursati yetibdi. Yigitning diliga shayton g‘ulg‘ula soldimi, xayolidan: “Tovuq kurk bo‘lib turgan paytda yana o‘n-o‘n beshta jo‘ja ochdirib olsam-chi!” degan gap o‘tdi. Ona tovuqning tashqariga chiqib ketishini poylab turdi-da, o‘sha paytda ichida mitti jonlar betoqat bo‘layotgan tuxumlarni yig‘ishtirib olib, o‘rniga boshqa tuxumlarni qo‘ydi. Ona tovuq shitob bilan qaqag‘lab kirdi va tuxumlarni bag‘riga olib yotdi. Hozirgina issiqqina bo‘lgan tuxumlar nima uchun muzdekkina bo‘lib qolganini sezdimi, yo‘qmi...

Tuxumlarni astagina sindirib ichidan jo‘jalarni chiqarib olgan yigit tovuqxonadan doim xabardor edi. Tonglar otib quyosh botar, ozib ketgan ona tovuq har ikki-uch kunda tashqariga qaqag‘lab chopib chiqib kelardi. Muddati yetdi chog‘i, ikkinchi bora qo‘yilgan tuxumlar ham darz keta boshladi va yigit tovuq tashqariga chiqqanda issiqqina, ichidan jo‘jalarning mayin “chiy-chiy”lagani eshitilib turgan tuxumlarni shoshilmay yana savatchaga terib oldi. Ularning o‘rniga avvaldan tayyorlab qo‘yilgan sovuq tuxumlarni joylashtirdi, shoshilmadi, chunki endi ona tovuqning avvalgi shaxdu shiddati yo‘q edi – uzuq-yuluq qaqog‘lab kirib keldi-yu, tuxumlarni bosib yotdi.

Kecha ona tovuqning bag‘ridan o‘g‘irlab chiqilgan tuxumlarni yorib, ularning ichidan chiqqan jo‘jalarni avvalgilariga qo‘shib xursand yurgan yigit ertalab xabar olgani kirganda bir siqimgina bo‘lib qolgan ona tovuqning boshi osilib yotardi. Yigit shalviragan qoq suyak jonivorni hovlining bir burchagiga ko‘mdi. Atrof jim-jit, nazarida tinmay “chiy-chiy” qiladigan jo‘jalar ham ona tovuq ahvolini g‘oyibdan sezib sukut saqlayotgandek edi. Yigit bir-bir qadam bosib katakka yaqinlasharkan, yerga sochilib yotgan mayin patchalarga ko‘zi tushdi. Onasiz – himoyasiz qolgan jo‘jalarni mushukmi, itmi yeb ketgandi...

Muhtarama ULUGʻOVA