Fenomenalizm


Saqlash
17:11 / 13.11.2023 0 753

Fenomenalizm (yunoncha phainomenon – yuz beruvchi) – noyob, kamyob, kam uchraydigan holat yoki inson, his-tuygʻu tajribasi bilan payqaladigan, yorqin hodisani anglatuvchi tushuncha bilan bogʻliq boʻlgan falsafiy taʼlimot. Bunda faqat hodisalargina (fenomen) bilishning obyekti hisoblanadi. Fenomenalizm rivojlanishi natijasida olamni gʻoyalar yoki “sezgi komplekslari” majmui, deb biluvchi (J.Berkli) hamda sezgilar zamirida nima borligini bilish mumkin emas, deydigan agnostitsistik (D.Yum) yondashuvlar paydo boʻladi. Fenomenalizm hodisalar olamida tashqaridagi mavjudlikni (“gʻoya”, “mohiyat”, “narsa oʻzida”ni) eʼtirof etib, uni qanday boʻlsa shundayligicha, “oxirigacha” bilib boʻlmaydi deb taʼlim beradi. Fenomenalizmdagi bunday qarash skeptitsizm va agnostitsizm (I.Kant, O.Kont, G.Spenser va boshqa) taʼlimotlariga xosdir. Hozirgi zamon pozitivizmida fenomenalizm lingvistik shaklda namoyon boʻlmoqda. Uning asosiy tezisi tajribani “obyektiv” yoki “fenomenalistik” tilda ifodalash mumkinligidan iborat. Ilgarilari narsalar haqidagi mulohazalarni ongning mazmuni haqidagi qarashlardan iborat qilib qoʻyish batamom mumkinligini eʼtirof qilgan baʼzi neopozitivistlar soʻnggi vaqtda bu urinishlarning behudaligini anglay boshladi. Haqiqiy falsafiy nuqtai nazardan qaraganda, fenomenalizmning boshlangʻich tezisi asossizdir, chunki unda bilish voqelik va amaliyotdan ajratib qoʻyilgan.

Izoh yo‘q

Izoh qoldirish

So‘nggi qo‘yilgan

Barchasi

Hikmat

10:07 / 03.07.2025 0 136
Armon bobo

Bilasizmi?

16:07 / 02.07.2025 0 105
Yelib keldi

Bilasizmi?

10:05 / 20.05.2025 0 563
Farzand nega tirnoqqa o‘xshatiladi?

Qatra

12:05 / 19.05.2025 0 527
Hammani yig‘latgan vasiyatnoma



Ko‘p o‘qilgan

Barchasi

Qatra

01:12 / 08.12.2021 143 225772
Oppoq qog‘oz va qora dog‘

Hikmat

01:12 / 03.12.2021 88 108270
Eshikka osilgan taxtacha

Qomus

22:08 / 04.08.2023 4 55924
Milliy urf-odatlar

Qomus

17:09 / 18.09.2023 0 41306
Nutq. Nutq madaniyati. Nutq odobi

Qomus

17:04 / 17.04.2023 1 40622
Xarakter

Qomus

20:07 / 28.07.2023 5 31901
Mehmon. Mehmondorchilik odobi. Mehmondo‘stlik

Qomus

16:12 / 29.12.2021 4 30991
Kompetentlik

Qomus

17:05 / 03.05.2023 1 30664
Alpomish

//