Ko‘chirmachilik


Saqlash
21:07 / 04.07.2023 5 15240

Ko‘chirmachilik (plagiat) – a) ma’naviy sohadagi buzilishning bir ko‘rinishi; b) birovniig asari, kashfiyoti va boshqalarini ko‘chirib, o‘ziniki qilib olish. Bunday o‘g‘rilik muallif ijozatisiz ilmiy, adabiy, musiqiy yoki badiiy asarni, kitob, dissertasiya, risola va boshqalarni o‘z nomidan to‘la yoki qisman bostirib chiqarishdan, kashfiyot yoki ixtirochilik natijalarini o‘ziniki qilib olishdan iborat. Ko‘chirmachilik biron-bir kishidan kasb o‘rganish, unga taqlid qilish, turli hunarmandchilik, rassomlik, dehqonchilik, chorvachilik va boshqalarning sir-asrorini bilib olish hamda o‘z faoliyatida qo‘llashdan farq qiladi. U ustozlar tajribasidan foydalanish, biron-bir xalq, davlat yoki jamiyatda samara bergan taraqqiyot yo‘li yoki tamoyillarini o‘zida qo‘llash va hayotga tatbiq qilishdan ham farqlanadi. Shu ma’noda, ko‘chirmachilik shaxs ma’naviyatining buzilishi, uning qing‘ir yo‘llarga kirishini anglatadi. Adabiyotda bu hodisa “adabiy o‘g‘rilik” deb nom olgan. Ko‘chirmachilik holati aniqlanganida ko‘chirmachini sudga berish, yetkazilgan ma’naviy zararni qoplashga majbur qilish qonunchilikda o‘z ifodasini topgan. Jumladan, “Mualliflik huquqi va turdosh huquqlar to‘g‘risida”gi Qonunda “Huquq egasi bilan shartnoma tuzmagan holda asardan foydalanilgan taqdirda qoidabuzar huquq egasiga yetkazilgan zararning o‘rnini, shu jumladan, boy berilgan foydani qoplashi shart” ekani ko‘rsatilgan (46-modda). Ko‘chirmachilik ilm-fanda ham olimlik odobi va sha’niga to‘g‘ri kelmaydigan faoliyat tarzida nihoyatda qoralanadi.

5 Izohlar

Jasmina

21:05 / 14.05.2024

Zo‘r 👍👍👍👍👍

Yayra

00:05 / 14.05.2024

Zor rahmat

Sarvinoz

14:05 / 13.05.2024

Vapshe zor matn ekan👏

Sevinch

23:05 / 10.05.2024

Zo'r

Charos

12:05 / 09.05.2024

Jྂuྂdྂaྂ zྂoྂrྂ mྂaྂtྂnྂ eྂkྂaྂnྂ

Izoh qoldirish

So‘nggi qo‘yilgan

Barchasi

Bir kuni...

17:11 / 10.11.2025 0 399
Ko‘rpacha

Qatra

11:09 / 17.09.2025 0 615
Qahramon



Ko‘p o‘qilgan

Barchasi

Qatra

01:12 / 08.12.2021 143 230103
Oppoq qog‘oz va qora dog‘

Hikmat

01:12 / 03.12.2021 88 111006
Eshikka osilgan taxtacha

Qomus

22:08 / 04.08.2023 4 61764
Milliy urf-odatlar

Qomus

17:09 / 18.09.2023 0 50958
Nutq. Nutq madaniyati. Nutq odobi

Qomus

17:04 / 17.04.2023 1 46379
Xarakter

Qomus

17:05 / 03.05.2023 1 37951
Alpomish

Qomus

20:07 / 28.07.2023 5 36010
Mehmon. Mehmondorchilik odobi. Mehmondo‘stlik

Qomus

16:12 / 29.12.2021 4 32904
Kompetentlik

//