Ijtimoiy tarbiya – tarbiyaning muhim bir shakli, butun jamiyat, xalq, millat va tabaqaga ko‘rsatilgan maqsadga muvofiq ma’naviy ta’sirni ifoda etadigan tushuncha. Ijtimoiy tarbiya shaxs ongu tafakkuri, ma’naviy-ma’rifiy olamini jamiyatning maqsad va vazifalariga uyg‘un hamda hamohang ravishda shakllantirish va rivojlantirish jarayoni, kishilarni ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayotda faol ishtirok ettirishga da’vat etadigan barcha ezgu ta’sir hamda omillar majmui. Ijtimoiy tarbiya – tarbiyaviy ta’sirning aniq maqsad asosida amalga oshiriladigan, oila tarbiyasi, mahalla tarbiyasi, maktab tarbiyasi, o‘rta maxsus va oliy ta’lim tarbiyasi, mehnat jamoasi tarbiyasi, jamoatchilik tarbiyasi kabi tarbiya institutlarini qamrab oladigan murakkab ma’naviy-ma’rifiy jarayondir. Ijtimoiy tarbiya tizimi samaradorligini oshirish ushbu jarayon tashkilotchilari va targ‘ibotchilarining uning maqsad va vazifalari, ustuvor yo‘nalishlari, omil va vositalari, usul-uslublari haqida aniq tasavvurga ega bo‘lishi, zamon talablari asosida ish olib borishiga bog‘liq. Mamlakatimizda yangi jamiyat asoslari barpo etilayotgan hozirgi sharoitda ijtimoiy tarbiyaning asosiy maqsadi fuqarolarni insonparvar demokratik jamiyat, huquqiy davlat qurish ishiga safarbar etish, yagona umumilliy g‘oya atrofida birlashtirishdan iborat. Uning asosiy vazifasi esa jismoniy baquvvat, ma’naviy yetuk, ruhan tetik, mustaqil fikrlash, ishlash va yashash qobiliyatiga ega bo‘lgan, zamonamizning ilm-fan, texnika-texnologiya yutuqlarini, ilg‘or kasb-hunarlarni egallagan barkamol insonni shakllantirishdan iborat.

Har bir davrning o‘ziga xos ijtimoiy tarbiya usullari va vositalari bo‘ladi. Qadim zamonlarda ijtimoiy tarbiya yosh avlodning keksa avlod tajribalarini o‘zlashtirib olishidan iborat bo‘lgan. Ijtimoiy tarbiya asosan mehnat faoliyati (ovchilik, chorvachilik, dehqonchilik kabi) jarayonida, turli urf-odat va marosimlarni o‘tkazish vaqtida amalga oshirilgan. U asosan jismoniy baquvvat bo‘lishga qaratilgan. Ijtimoiy tarbiya jismoniy, harbiy, vatanparvarlik, tarixiy tarbiya, ma’naviy-ma’rifiy, estetik tarbiya singari turlarga bo‘linadi. Jismoniy, harbiy, vatanparvarlik tarbiyalari mohiyatida mushtaraklik ham, o‘ziga xoslik ham borki, ular shaxsning ijtimoiylashuvini ta’minlaydi. Jismoniy tarbiyada insonning gavda va vujudi chiniqtiriladi, harbiy tarbiyada insonga harbiy bilim va malaka beriladi, vatanparvarlik tarbiyasida insonning ruhi tarbiyalanib, unda ona Vatan taqdiri uchun mas’ullik fazilatlari rivojlantiriladi. Ijtimoiy tarbiyalashda ota-ona mehri, Vatan muhabbati, ustoz-shogirdlik an’analari, milliy qadriyatlar, shuningdek, mahalla va jamoat nazorati ham katta ta’sir kuchiga ega bo‘lib, yoshlar kamolotida muhim ahamiyat kasb etadi. Globallashuv davri tarbiyaning boshqa shakllari qatori ijtimoiy tarbiya tizimini ham takomillashtirishni talab etmoqda. Shundan kelib chiqqan holda yurtimizda samarali ijtimoiy tarbiya tizimi shakllantirildi. Bunda, ayniqsa, oila va mahalla institutini qo‘llab-quvvatlash, xotin-qizlar, yoshlar tashkilotlari faoliyatini yaxshilash, turli ijtimoiy jamg‘armalar, davlat va nodavlat tashkilotlarni tuzish, OAVni rivojlantirish borasidagi farmon va qarorlar muhim ahamiyatga ega bo‘ldi.