Jinsiy buzuqliklar


Saqlash
15:06 / 12.06.2023 0 704

Jinsiy buzuqliklar – insonning jinsiy hissiyotlari va xatti-harakatlari bilan bog‘liq ma’naviy buzilishning namoyon bo‘lish shakllari. Odatda, har qanday jinsiy xulq me’yorining buzilishi jinsiy buzuqliklar sifatida tushuniladi. Afsuski, dunyoning ba’zi mamlakatlarida jinsiy buzuqliklarning ayrim shakllari hayot tarzining tarkibiy qismiga aylanib bormoqda, hayotda ularning sodir bo‘lishiga odatiy hol sifatida qarash taomilga kirmoqda. Ba’zi hollarda bu masalaning faqat sog‘liq va tibbiyot bilan bog‘liq jihatiga e’tibor qaratiladi. Zamonaviy tibbiyot nuqtai nazaridan, tibbiy aralashuvga muhtoj va davolanishi zarur. Jinsiy buzuqliklar deyilganida, insonning jamiyat a’zosi ekaniga, uning mehnat faoliyatiga, odatiy ijtimoiy faolligi hamda atrofdagilarga bo‘lgan munosabatiga halaqit beradigan holat tushuniladi. Odatda, ikki xil jinsiy og‘ishlar farqlanadi: tibbiy jinsiy aralashuvni zarur deb topuvchi parafiliyalar va salomatlik chegarasidan chiqmaydigan holatlar ko‘rinishlari.

 

Jinsiy og‘ishlarni kasallik sifatida talqin etishda quyidagi tamoyillar asos qilib olinadi va ularni davolash lozim deb topiladi:

a) kamida olti oy davomida jinsiy buzuqliklar bilan bog‘liq kechinmalarning shaxs ruhiyatida takrorlanib turishi;

b) jinsiy xulq yoki jinsiy fantaziyalar byemorga azob keltirsa, uning ijtimoiy nufuziga putur yetkazsa (ishdan bo‘shatish, ijtimoiy nobop xulqi uchun jazo olish va shu kabilar);

v) buzuqlikning birlamchi sababi alkogol yoki giyohli moddaning iste’mol qilinishi bo‘lsa;

g) o‘z xulqini nazorat qila olmaslik natijasida jinsiy buzuqliklarga oid harakatlar sodir etilsa.

 

Agar sanab o‘tilgan belgilar uchramasa, u holda "parafiliya" tashhisi qo‘yilmaydi. Ijtimoiy me’yordan og‘uvchi jinsiy xulq shakli subyektning ijtimoiy nufuziga ta’sir etmasa, tibbiy aralashuv shart emas, deb topiladi. Bu masalaning chuqur ijtimoiy, ma’naviy jihati va oqibatlari ham bor. Chunki jinsiy buzuqliklar faqat jinsiy mayl natijasi, beozor tabiiy hodisa emas, balki inson ma’naviyatiga, axloqiylik talablariga to‘g‘ri kelmaydigan ijtimoiy buzilishdir. Qolaversa, bu hodisa faqat olisdagi mamlakatlarga xos, degan tasavvurlar bilan xotirjamlikka berilish yaramaydi. Ularning ta’siriga qarshi kurashish, aholi, ayniqsa, yoshlar qalbi va ongiga yuksak ma’naviyat tamoyillarini singdirishga alohida e’tibor berish lozim. Bu esa ma’naviy tarbiya sohasida barchamizning mas’ul ekanimizni, mazkur sohadagi vazifalarni bajarishda faol bo‘lishimiz zarurligini anglatadi.

Izoh yo‘q

Izoh qoldirish

So‘nggi qo‘yilgan

Barchasi

Bilasizmi?

17:11 / 21.11.2024 0 146
“Tarif”ning ta’rifi va tarixi

Qatra

17:11 / 21.11.2024 0 391
Yoshlar yomonlanadigan davralarda o‘tirmayman

Bilasizmi?

10:11 / 20.11.2024 0 151
“O‘dag‘a”ning o‘dag‘aylagani

Qatra

21:11 / 11.11.2024 0 223
Moʻjizaning bahosi

Qatra

15:11 / 08.11.2024 0 534
Ota va yetti o‘g‘il hikoyasi

Bilasizmi?

23:11 / 01.11.2024 0 956
“Birpas”mi, “ikkipas”?..



Ko‘p o‘qilgan

Barchasi

Qatra

01:12 / 08.12.2021 143 218756
Oppoq qog‘oz va qora dog‘

Hikmat

01:12 / 03.12.2021 88 104497
Eshikka osilgan taxtacha

Qomus

22:08 / 04.08.2023 4 34185
Milliy urf-odatlar

Qomus

16:12 / 29.12.2021 4 27316
Kompetentlik

Qomus

17:09 / 18.09.2023 0 26569
Nutq. Nutq madaniyati. Nutq odobi

Qomus

17:04 / 17.04.2023 1 25164
Xarakter

Qomus

17:05 / 03.05.2023 1 24859
Alpomish

Qomus

20:07 / 28.07.2023 5 21749
Mehmon. Mehmondorchilik odobi. Mehmondo‘stlik

//