Davr – zamon, voqealar, ijtimoiy, iqtisodiy, siyosiy, ma’naviy, mafkuraviy jarayonlarni ifodalaydigan vaqt oralig‘ini anglatadigan tushuncha. U ma’naviyat tarixida – jamiyatning ma’naviy taraqqiyoti bosqichlarining turli davrlarini (masalan, mustamlakalik, mutelik, mustaqillik, hurfikrlilik va hokazo) bildiradi. Davr bir tomondan, vaqt bilan bog‘liq ijtimoiy-tarixiy zamonni anglatsa, ikkinchi tomondan, insoniyat va shaxs faoliyati bilan bog‘liq ijtimoiy jarayonni ifodalaydi. Tarixda shunday davrlar bo‘lganki, ularning insoniyat ma’naviy-ma’rifiy, madaniy taraqqiyotida tutgan o‘rni va ahamiyati beqiyos bo‘lgan. Masalan, miloddan avvalgi X–III asrlar “Avesto davri”, VI–I asrlar “Ellinizm davri” deb atalsa, X–XII asrlar Sharqda “Uyg‘onish davri”, XIV–XVI asrlar Yevropada “Renessans davri”, XV–XVI asrlar Markaziy Osiyoda “Temuriylar davri” nomi bilan atalib, insoniyatning iqtisodiy, ijtimoiy-siyosiy, madaniy va ma’naviy-ma’rifiy taraqqiyotida ulkan ahamiyat kasb etgan. Masalan, Markaziy Osiyoda IX–XII asrlarda ulkan madaniy ko‘tarilish bo‘lgan, ilm-fan, falsafa, adabiyot rivojlangan, insoniyatni ezgu maqsadlarga yetaklagan insonparvarlik g‘oyalari ilgari surilgan, aqliy va ijodiy tafakkur mislsiz darajada taraqqiy etgan. Bu davr dunyo ilmida “Sharq Renessansi” yoki “Sharq Uyg‘onishi” deb yuritiladi. “Renessans” atamasi dastlab Italiyada, keyinchalik butun Yevropadagi madaniy-ma’naviy yuksalish davriga (XIV–XVI asrlar) nisbatan qo‘llangan. Bu davrda ko‘plab ilmiy kashfiyotlar, bebaho san’at asarlari, madaniy yodgorliklar yaratilgan.

Muhammad Xorazmiy, Abu Rayhon Beruniy, Ahmad al-Farg‘oniy, Umar Hayyom, Mirzo Ulug‘beklar jahonshumul kashfiyotlar qilgan. Abu Nasr Forobiy, Abu Ali ibn Sino, Ibn Rushd, Muhammad Gʻazzoliy, Aziziddin Nasafiylarning asarlari tafakkur xazinasini boyitgan. She’riyatda Abulqosim Firdavsiy, Jaloliddin Rumiy, Hofiz Sheroziy, Nizomiy Ganjaviy, Abdurahmon Jomiy, Alisher Navoiy kabi daholar o‘lmas asarlar yaratganlar. Miniatyura san’ati sohasida maktablar paydo bo‘lib, uning yorqin namoyandasi – Kamoliddin Behzod yangi ijodiy yo‘nalishga asos solgan. Yoxud “Temuriylar davri” tushunchasi o‘rta asrlarda Sohibqiron Amir Temur asos solgan davlatni idora etgan sulolaga nisbatan qo‘llanadi. Temuriylar hududi Shimolda Ili daryosi va Orol dengizidan Janubda Fors qo‘ltig‘igacha, Sharqda Xitoy va Hindistondan Gʻarbda Qora dengizga qadar ulkan maydonni qamrab olgan. Amir Temur va temuriylar mamlakat mustaqilligi, el-yurt osoyishtaligi va uni obod etishga katta ahamiyat bergan. Bu davrda Chingizxon hujumi va mo‘g‘illarning beto‘xtov bosqinlari natijasida vayron etilgan Samarqand, Buxoro, Termiz, Marv, Banokat (Shohruxiya) kabi qadimiy shaharlar qayta tiklanib, obod etilgan. Temuriylar davrida ilm-fan, adabiyot, san’at taraqqiy etgan. Samarqand madrasalarida Shamsuddin Havofiy, Qozizoda Rumiy, Gʻiyosuddin Jamshid, Ali Qushchilar faoliyat yuritgan. “Davr” tushunchasi boshqa fan sohalarida ham qo‘llanadi. Masalan, geologiyada – geologik cho‘kinmalar, qatlamlar tizimi shakllangan vaqt oralig‘i (masalan, Bo‘r davri, Muzlik davri); matematikada – cheksiz davr, o‘nli kasrda takrorlanadigan raqamlar guruhi; fizikada – miqdor o‘zgarishi to‘liq siklini tugatib, o‘zining asl holatiga qaytadigan vaqt oralig‘i; musiqada – tugallangan yoki qisman tugallangan musiqa qatorini ifodalab, musiqa asarining bir qismini tashkil etadi