Begʻaraz(lik)


Saqlash
16:05 / 18.05.2023 0 815

Begʻaraz(lik) – 1) shaxsning maʼnaviy qiyofasiga xos xususiyat, kamtarlik, boshqalarning hayotiga aralashmaslik, oʻzgalar maqsadlariga xalal bermaslik, xususiyatlariga, hasad, koʻra olmaslik, baxillik, buzgʻunchilik, oʻgʻirlik, gʻiybatchilik, manfaatparastlik va boshqa shu kabi illatlardan xolilik sifati;

 

2) bir inson tomonidan boshqa bir insonga ezgu, xolis niyat bilan qilinadigan moddiy, maʼnaviy yoki boshqa biror bir turdagi yordam, koʻmagi evaziga hech qanday qaytimga umidvor boʻlmasligi, taʼma qilmasligini bildiruvchi tushuncha. Begʻarazlik xalqimiz tarixida azaldan muhim ahamiyat kasb etib kelgan. Eng koʻhna bebaho yodgorligimiz Avestoda ifodalangan “Ezgu fikr, ezgu soʻz, ezgu amal” tamoyilida begʻarazlik gʻoyasi tajassum topgan. Xalqimiz orasida keng tarqalgan Hotamtoy timsolida ham begʻaraz inson fazilati namoyon boʻladi. Yurtimizda yashab, ijod etgan koʻplab allomalarning hayot tarzi, begʻarazlikning yorqin timsolidir. Oʻrta asrlarda juda mashhur boʻlgan javonmardlik tariqatida begʻarazlik, saxovatpeshalik gʻoyat muhim mazmun kasb etgan. Begʻarazlik shuningdek, guruh, tashkilot, korxona, jamiyat, davlat faoliyatida moddiy yoki maʼnaviy yordamga muhtoj kishilarga koʻmak berish orqali namoyon boʻladi. Masalan, mustaqillik yillarida mamlakatimiz tomonidan moddiy qiyinchiliklarni boshidan kechirayotgan yoki tabiiy ofatdan zarar koʻrgan qoʻshni respublikalarga moddiy yordam koʻrsatish, jahondagi turli davlatlarga BMT, UNESCO, AYSESCO, Qizil yarim oy va boshqa xalqaro tashkilotlar, shuningdek, boshqa davlatlar tomonidan moddiy va maʼnaviy koʻmak uyushtirilishi begʻarazlikka misol boʻla oladi. Shu maʼnoda, begʻarazlikni insonlar yoki jamiyatlarga xos ijobiy sifatlarni yaxlit holda ifodalaydigan tushuncha sifatida taʼriflash mumkin.

Izoh yo‘q

Izoh qoldirish

So‘nggi qo‘yilgan

Barchasi

Bilasizmi?

17:11 / 21.11.2024 0 28
“Tarif”ning ta’rifi va tarixi

Qatra

17:11 / 21.11.2024 0 24
Yoshlar yomonlanadigan davralarda o‘tirmayman

Bilasizmi?

10:11 / 20.11.2024 0 101
“O‘dag‘a”ning o‘dag‘aylagani

Qatra

21:11 / 11.11.2024 0 198
Moʻjizaning bahosi

Qatra

15:11 / 08.11.2024 0 516
Ota va yetti o‘g‘il hikoyasi

Bilasizmi?

23:11 / 01.11.2024 0 933
“Birpas”mi, “ikkipas”?..



Ko‘p o‘qilgan

Barchasi

Qatra

01:12 / 08.12.2021 143 218674
Oppoq qog‘oz va qora dog‘

Hikmat

01:12 / 03.12.2021 88 104453
Eshikka osilgan taxtacha

Qomus

22:08 / 04.08.2023 4 33606
Milliy urf-odatlar

Qomus

16:12 / 29.12.2021 4 27251
Kompetentlik

Qomus

17:09 / 18.09.2023 0 26266
Nutq. Nutq madaniyati. Nutq odobi

Qomus

17:04 / 17.04.2023 1 24764
Xarakter

Qomus

17:05 / 03.05.2023 1 24728
Alpomish

Qomus

20:07 / 28.07.2023 5 21618
Mehmon. Mehmondorchilik odobi. Mehmondo‘stlik

//