Hamdardlik


Saqlash
16:01 / 04.01.2024 0 1581

Hamdardlik – insonparvarlik koʻrinishlaridan biri boʻlib, shaxsning boshqalarga munosabati, ularning fikr va tuygʻularini tushunish hamda qoʻllab-quvvatlashni anglatuvchi tushuncha. Hamdardlik – yuksak insoniy fazilat, maʼnaviyat, insonparvarlik, olijanoblik belgisidir. Hamdardlik va yaxshi soʻz kishiga umid va ilhom baxsh etadi. Hamdardlik insonlar oʻrtasidagi samimiylik, tabassum va begʻubor munosabatlarda, oʻz yaqinlari va boshqaning dardiga malham boʻlish, eʼtibor, boshqalarni oʻylab yashash, mehmondoʻstlik, muloqot, shirinsoʻzlik, yaxshilik qilish, munosabatlar madaniyatida namoyon boʻladi. Hamdardlik mamlakatlararo va insonlararo munosabatlarda ham tajassum topadi. Oʻzaro hamdardlik yaxshi qoʻshnichilikning muhim shartidir. Kishining toʻyiga-ku hamma ham keladi, lekin boshiga kulfat tushganda birinchi boʻlib qoʻshnilar hamdardlik bildiradi. Inson boshiga oʻlim tushganda yaxshi qoʻshnilar ham, sodiq doʻstlar ham, qarindosh-urugʻlar ham shunday uqubatli, qaygʻuli, tashvishli paytlarda azadorning yonida tayanch va koʻmakdosh boʻlish, toʻylarda ham ehtiyojmand tarafning fikr va tuygʻularini tushunishga chin qalbdan yondashish, qoʻllab-quvvatlash, maslahat va koʻmak berish, vijdon amri bilan haqqoniy, adolatli fikrlar aytib, ijobiy xulosalar qilish, yaʼni hamdardlik boʻlish – chin insoniy fazilatlardan hisoblanadi.

 

Hamdardlikdan tashvish va gʻam yengillashadi. Qandaydir falokat roʻy berganda ham, masalan, qoʻshnining uyiga oʻt ketganda, qoʻni-qoʻshnilarning bir jonu bir tan boʻlib koʻmaklashishi, uy yonib-kuyib xarob boʻlgach, yashash uchun sharoit qolmagach, mahalla ahli hashar yoʻli bilan qoʻshnining uyini tiklashi, har kimning qoʻlidan kelganicha yordam berishi ham yaxshi insonlarning hamdam va hamdardlikidan dalolatdir. Masalan, hamdardlikning mamlakatlararo koʻrinishida biror tabiiy ofatdan zarar koʻrgan, kulfat oqibatida talafot koʻrgan davlat aholisiga qoʻshni mamlakatlar yaxshi soʻz, taʼziya izhor etib, dardlariga sherik boʻlishadi, moddiy va maʼnaviy tomondan koʻmaklashadi. Inson hayotining ogʻir, musibatli kunlarida atrofdagi odamlarning hamdardligiga, maʼnaviy-ruhiy koʻmakka muhtoj boʻladi. Iliq va samimiy muomala, ochiq chehra bilan chin yurakdan olib borilgan doʻstona suhbat, dardga sherik boʻlish bilan hamdardlik bildirish kishiga najot, ruhiga tetiklik, qalbiga umid bagʻishlaydi. Hamdardlik jamoadagi maʼnaviy-ruhiy iqlimni sogʻlomlashtiruvchi, boshiga musibat tushgan insonning kelajak hayotga ishonch bilan qarashiga sabab boʻluvchi muhim omildir. Maʼnaviy tuban kishilar haqiqiy hamdardlik bildira olmaydi, hamdardlik bildirganda esa, ularning hamdardligi soxta chiqadi. Haqiqiy hamdardlik yuksak maʼnaviy sifatlar, fazilatlarga ega insonlar tomonidan qilinadi. Hamdardlik umuminsoniy qadriyatlardan biri boʻlib, turli xalqlarda turli koʻrinishlarda uchraydi. Hamdardlikning ikki koʻrinishi mavjud. Birinchisi, xalq, millat, yaqin tanishlar, qarindosh-urugʻlar boshiga tushgan mushkulliklarga iqtisodiy yordam orqali bildiriladigan hamdardlikdir. Ikkinchisi, insonga yaqin kishilari vafoti munosabati bilan taʼziya izhor qilish, Qurʼon tilovati orqali hamdardlik bildirish odatidir. Bunday qadriyatni notoʻgʻri izohlovchi vahhobiylik, akromiylik kabi tajovuzkor oqimlar xalqimiz tomonidan qattiq qoralanadi. Xalqlar va mamlakatlar orasidagi oʻzaro hamdardlik bashariyatga xos munosabat boʻlib, xalqaro munosabatlarning mustahkamlanishiga, odamlar orasidagi hamdardlik esa mehr-oqibatning kuchayishiga xizmat qiladi.

Izoh yo‘q

Izoh qoldirish

So‘nggi qo‘yilgan

Barchasi

Qatra

15:04 / 17.04.2025 0 201
Marhamat aya sog‘inchi

Bilasizmi?

10:04 / 08.04.2025 0 244
Narxning navosi

Bilasizmi?

17:03 / 12.03.2025 0 1541
Turkistondagi qadimiy ayollar bayrami



Ko‘p o‘qilgan

Barchasi

Qatra

01:12 / 08.12.2021 143 224301
Oppoq qog‘oz va qora dog‘

Hikmat

01:12 / 03.12.2021 88 107460
Eshikka osilgan taxtacha

Qomus

22:08 / 04.08.2023 4 54181
Milliy urf-odatlar

Qomus

17:04 / 17.04.2023 1 39128
Xarakter

Qomus

17:09 / 18.09.2023 0 38748
Nutq. Nutq madaniyati. Nutq odobi

Qomus

20:07 / 28.07.2023 5 30548
Mehmon. Mehmondorchilik odobi. Mehmondo‘stlik

Qomus

16:12 / 29.12.2021 4 30204
Kompetentlik

Qomus

17:05 / 03.05.2023 1 29566
Alpomish

//