Sohibqiron yoquti hozir kimning xazinasida saqlanadi?


Saqlash
21:05 / 23.05.2023 0 1867

Amir Temur yoquti dunyoga mashhur toshlardan biri hisoblanib, uning birinchi egasi Sohibqiron bo’lgani uchun shunday nomlangan. Biroq uning yoqut deyilishi noto‘g‘ri. Aslida ushbu tosh qizil shpinel (tabiatda yana qora, ko‘k, jigarrang va pushti ranglarda uchraydi) bo‘lib, uning xususiyatlarini o‘rgangan olimlar 1851-yilda shunday xulosaga kelishgan. 361 karat og’irlikdagi Amir Temur yoquti ustida uning egalari bo‘lmish oltita ism o‘yib yozilgan:

 

1. Temuriy, Mirzo Ulug‘bek (1449-yildan avval)

2. Safaviy, Shoh Abbos I (1617)

3. Boburiy, Jahongir (1621)

4. Boburiy, Shohjahon (sanasiz)

5. Boburiy, Olamgir (Avrangzeb) (1659–1660)

6. Durroniy, Ahmadshoh (1754–1755)

 

 

Mutaxassislarning ta’kidlashicha, tosh ustiga o‘yilgan barcha ism-shariflar saqlanib qolmagan. Gap shundaki, Temur yoqutining yangi egasi o‘z ismini avvalgilarni o‘chirish evaziga o‘ydirgan. Avvaliga 1398-yili Amir Temur o‘z ismini bitgan bo‘lsa, so‘ng uning to‘rtinchi o‘g‘li Shohrux Mirzo, keyin Mirzo Ulug‘bek, Abbos I, Boburiy hukmdorlar – Jahongir, Shohjahon (toshda u Sohibqironi Soniy tarzida keladi), uni taxtdan ag‘dargan o’g’li Avrangzeb, Muhammad Farruh Suyar, Nodirshoh, Ranjit Sinh galma-galdan ismlarini o‘ydiradilar.

 

1849-yil Lahordagi Ost-Indiya kompaniyasi askarlarining bosqinchilik harakatlari paytida tosh inglizlar qo‘liga o‘tadi. Ammo u zargarlar tomonidan topilib, ustidagi bitiklari o‘qilmaguniga qadar Britaniya xazinalarida yotadi. Toshga bitilgan haqiqatlar ochilgach, u ingliz qirolichasi Viktoriyaning qo‘liga kelib tushadi va Bukingem saroyining Hind xonasida uzoq yillar saqlanadi. Ma’lumotlarga ko’ra, ayni vaqtda “Temur yoquti” Britaniya taxtiga tegishli emas, uni quvaytlik shayx Nosir as-Sabah sotib olgan.

Izoh yo‘q

Izoh qoldirish

So‘nggi qo‘yilgan

Barchasi

Bilasizmi?

17:03 / 12.03.2025 0 1251
Turkistondagi qadimiy ayollar bayrami

Bilasizmi?

10:03 / 03.03.2025 0 234
“Qozondi” fe’lidagi “qozon” haqida

Bilasizmi?

10:03 / 03.03.2025 0 252
Marjumakdan shoʻrva qilib boʻladimi?

Bilasizmi?

15:02 / 28.02.2025 0 192
Maymunjon, parmanchak va boldirgʻon

Bilasizmi?

14:02 / 28.02.2025 0 209
Xoʻjayin boʻlolmagan xoʻjagʻat



Ko‘p o‘qilgan

Barchasi

Qatra

01:12 / 08.12.2021 143 223146
Oppoq qog‘oz va qora dog‘

Hikmat

01:12 / 03.12.2021 88 106742
Eshikka osilgan taxtacha

Qomus

22:08 / 04.08.2023 4 48716
Milliy urf-odatlar

Qomus

17:04 / 17.04.2023 1 36945
Xarakter

Qomus

17:09 / 18.09.2023 0 35338
Nutq. Nutq madaniyati. Nutq odobi

Qomus

16:12 / 29.12.2021 4 29614
Kompetentlik

Qomus

17:05 / 03.05.2023 1 28526
Alpomish

Qomus

20:07 / 28.07.2023 5 28415
Mehmon. Mehmondorchilik odobi. Mehmondo‘stlik

//