Alifbe


Saqlash
15:05 / 03.05.2023 0 1064

Alifbe (arab alifbosining dastlabki ikki harfi – alif va be dan olingan) – biror-bir tilning harflar sistemasi maʼlum bir tartibda joylashtirilgan yozuv belgilari (masalan, arab alifbesi, lotin alifbesi) yoki boʻgʻin belgilar (masalan, hind alifbesi – devanagari) majmui. Alifbe ilk bor miloddan avalgi 2000-yil oxirlarida qadimgi ugarit va finikiy yozuvining tovush tizimi asosida shakllangan. Fanda bundan ilgari Misr iyerogliflari sanoq tizimi mavjud boʻlgan, degan taxminlar mavjud. Turkiy xalqlarning runiy (urxunenasoy) va uygʻur yozuvlari boʻlgan. Ularni aks ettirgan harflar jadvali tovush belgilari haqidagi boshqa manbalardagi maʼlumotlar hamda ana shu yozuv vositasida bitib qoldirilgan qadimiy yodgorliklar asosida tuzilgan. Hozirgi harfiy va ayrim boʻgʻin alifbelari finikiy alifbesidan, oromiy (arab, yahudiy), yunon (lotin va hokazo) va boshqa alifbelardan kelib chiqqan. Arab alifbesiga – barcha arab mamlakatlari, shuningdek, Eron, Afgʻoniston, Pokiston, Xitoyning Shinjon uygʻur avtonom rayoni hududida yashaydigan xalqlar, shuningdek, turkiy xalqlarning XIII– XX asr boshlarigacha boʻlgan yozuv tizimida; lotin alifbesiga – Amerika va, Avstraliya qitʼasidagi barcha xalqlar, Yevropaning koʻpchilik xalqlari, Osiyo va Afrikadagi baʼzi xalqlar (Indoneziya, Turkiya va boshqa) yozuv tizimida; kirill alifbesiga – Yevropa, Osiyodagi baʼzi xalqlar yozuv tizimida; hind boʻgʻin alifbesiga – Hindistondagi koʻpgina elatlar yozuv tizimida amal qilingan va amal qilinadi.

Izoh yo‘q

Izoh qoldirish

So‘nggi qo‘yilgan

Barchasi

Qatra

15:04 / 17.04.2025 0 141
Marhamat aya sog‘inchi

Bilasizmi?

10:04 / 08.04.2025 0 189
Narxning navosi

Bilasizmi?

17:03 / 12.03.2025 0 1451
Turkistondagi qadimiy ayollar bayrami



Ko‘p o‘qilgan

Barchasi

Qatra

01:12 / 08.12.2021 143 223970
Oppoq qog‘oz va qora dog‘

Hikmat

01:12 / 03.12.2021 88 107216
Eshikka osilgan taxtacha

Qomus

22:08 / 04.08.2023 4 52971
Milliy urf-odatlar

Qomus

17:04 / 17.04.2023 1 38441
Xarakter

Qomus

17:09 / 18.09.2023 0 37505
Nutq. Nutq madaniyati. Nutq odobi

Qomus

20:07 / 28.07.2023 5 30028
Mehmon. Mehmondorchilik odobi. Mehmondo‘stlik

Qomus

16:12 / 29.12.2021 4 29987
Kompetentlik

Qomus

17:05 / 03.05.2023 1 29209
Alpomish

//