Aymoq


Saqlash
17:05 / 02.05.2023 0 1047

 

Aymoq – moʻgʻil va turkiy xalqlarda qadimgi yirik urugʻlardan ajralib chiqqan, turli-tuman hududlarda yashasa-da, oʻzaro qonqarindoshlik asosida bogʻlangan insonlarning ijtimoiy birligini anglatuvchi tushuncha.

 

Aymoq atamasi bugungi kunda Buryatiya va Oltoy oʻlkalarida kichik maʼmuriy hududlar – tuman maʼnosida ishlatiladi. Bu soʻz moʻgʻil tilida ham boʻlib, nisbatan kattaroq maʼmuriy-hududiy birlikni bildiradi. XV– XVI asrlarda Fargʻona vodiysi va Qashqadaryo vohasida yashagan turkiy qabilalardan biri aymoqlar deb atalgan. Asrlar oʻtishi bilan ular millatimiz tarkibiga singib ketgan. Faqat kichik bir boʻlagi asrimiz boshlarigacha oʻz nomini saqlab kelgan. 1924-yilgi aholi roʻyxati maʼlumotlariga koʻra, oʻsha vaqtda hozirgi Qashqadaryo viloyati hududida yashagan kishilardan 4 mingga yaqini oʻzini aymoq urugʻining vakili deb koʻrsatgan. Aymoq atamasi bir qancha qabila va urugʻlar ittifoqi maʼnosida hozirgi Afgʻonistonning shimolida yashovchi baʼzi kishilarga nisbatan ham ishlatiladi. Bu yerdagi aymoqlar tarkibiga fors tilida soʻzlashuvchi aholi ham kiradi. 1959-yilgi aholi roʻyxatiga koʻra, Afgʻonistonda 50 ming, Eronda 30 ming Aymoq urugʻiga mansub aholi yashagan. Tarkibida aymoq soʻzi ishtirok etadigan urugʻ-aymoq atamasi oddiy muloqot jarayonida barcha qarindosh-urugʻlar majmuasini ifoda etadi. Ammo rasmiy nutq va rahbarlik faoliyatida bu tushuncha kadrlarni qarindoshlik, oilaviy yaqinlik asosida tanlash va mansabga koʻtarishdek salbiy holatni bildiradi.

Izoh yo‘q

Izoh qoldirish

So‘nggi qo‘yilgan

Barchasi

Qatra

11:09 / 17.09.2025 0 290
Qahramon

Bilasizmi?

14:07 / 15.07.2025 0 831
“Kimsan” aslida kim?

Bilasizmi?

15:07 / 10.07.2025 0 875
Ozodlik haykaliga kimning yuz qiyofasi olingan?



Ko‘p o‘qilgan

Barchasi

Qatra

01:12 / 08.12.2021 143 228328
Oppoq qog‘oz va qora dog‘

Hikmat

01:12 / 03.12.2021 88 109998
Eshikka osilgan taxtacha

Qomus

22:08 / 04.08.2023 4 58685
Milliy urf-odatlar

Qomus

17:09 / 18.09.2023 0 46354
Nutq. Nutq madaniyati. Nutq odobi

Qomus

17:04 / 17.04.2023 1 42518
Xarakter

Qomus

17:05 / 03.05.2023 1 36392
Alpomish

Qomus

20:07 / 28.07.2023 5 34465
Mehmon. Mehmondorchilik odobi. Mehmondo‘stlik

Qomus

16:12 / 29.12.2021 4 31855
Kompetentlik

//