Instinkt


Saqlash
16:04 / 20.04.2023 1 4382

Instinkt (lotincha instinctus – qoʻzgʻatish; ilhom) – tilak, mayl, tirik organizmning tashqi va ichki muhit taʼsirlariga nisbatan ongsiz ravishda, ammo tugʻma, maqsadli harakatlari yigʻindisi; reflekslar.

 

Instinkt mavzusi zoopsixologiyada chuqur oʻrganiladi va uning quyidagi turlari qayd etiladi:

1) ozuqa topish va oziqlanish;

2) himoyalanish;

3) poda (gala) boʻlib yashash;

4) nasl qoldirish;

5) oʻz nasliga gʻamxoʻrlik.

 

Dunyodagi har bir jonzot instinkt asosida yashaydi. Instiktiv xulqda reflekslar birin-ketin amalga oshadi. Ch.Darvin “Turlarning kelib chiqishi” asarida instinkt mavzusiga katta bob bagʻishlaydi. Unga koʻra instinkt “turlarning tanlanish xususiyati asosida vujudga kelgan, yashash uchun kurash natijasida davom etayotgan xatti-harakatlar yigʻindisidir. Instinkt tabiiy sharoitning oʻzgarishiga qarab oʻzgarib va moslashib boraveradi”. Ch.Darvinning fikri boʻyicha, instinktlar maʼlum bir tur uchun xulq-atvorning stereotip harakatlaridir (masalan, arilarda uya qurish). Bundan tashqari, Instinkt hayvonni faoliyatga undovchi impuls, mayl vazifasini bajaradi. Z.Freydning qarashlari ham Darvin konsepsiyasiga oʻxshaydi. Freyd insonlarni maʼlum bir maqsadni koʻzlab yashashga ulardagi ichki mayl va intilishlar majbur qiladi, degan fikrni yoqlagan. Lekin u instinktlar faqat ehtiyojlarni qondirishga xizmat qiladi, degan qarashga qarshi chiqqan.

1 Izoh

Muslima

03:05 / 10.05.2024

1ta so‘z bilan aytilmagan.

Izoh qoldirish

So‘nggi qo‘yilgan

Barchasi

Qatra

15:04 / 17.04.2025 0 198
Marhamat aya sog‘inchi

Bilasizmi?

10:04 / 08.04.2025 0 241
Narxning navosi

Bilasizmi?

17:03 / 12.03.2025 0 1539
Turkistondagi qadimiy ayollar bayrami



Ko‘p o‘qilgan

Barchasi

Qatra

01:12 / 08.12.2021 143 224255
Oppoq qog‘oz va qora dog‘

Hikmat

01:12 / 03.12.2021 88 107429
Eshikka osilgan taxtacha

Qomus

22:08 / 04.08.2023 4 54157
Milliy urf-odatlar

Qomus

17:04 / 17.04.2023 1 39114
Xarakter

Qomus

17:09 / 18.09.2023 0 38712
Nutq. Nutq madaniyati. Nutq odobi

Qomus

20:07 / 28.07.2023 5 30533
Mehmon. Mehmondorchilik odobi. Mehmondo‘stlik

Qomus

16:12 / 29.12.2021 4 30200
Kompetentlik

Qomus

17:05 / 03.05.2023 1 29552
Alpomish

//