Витализм


Сақлаш
16:02 / 22.02.2022 0 779

 

Витализм (лот. vitalis - ҳаётий) - тирик табиатнинг нотирик, жонсиз та- биатдан сифат жиҳатидан фарқланиши, ҳаётий жараёнларни ноорганик олам кучлари ва қонунлари билан алмаштириб бўлмаслиги, ҳаётий жараёнларнинг тирик мавжудотларга хос бўлган ўзига хос номоддий асос: “ҳаётий куч”, “руҳ”, “энтелехия” ва ҳ.к. белгиланиши тўғрисидаги таълимот. Бундай қарашлар антик даврдаёқ Пифагор, Афлотун, Арасту асарларида илгари сурилган. Фалсафада витализмга идеалистик ҳамда табиий-илмий ёндашувлар мавжуд. Витализм ҳаётий фаолиятни табиий-илмий талқин қилиш механизмига қарши бўлиб, тирик мавжудотларнинг тизим сифатида мақсадга мувофиқ бўлмаслиги ва механикага хос бўлмаган тараққиёт ва хулқ-атвор жиҳатларига эга эканини эътироф этади. Витализм учун тирик мавжудотлар ўзига хослигини мутлақлаштириш, улардаги биологик ва кимёвий қонуниятларни инкор этиш, ҳаётий ҳодисаларни табиий-илмий асосда талқин этишга имкон берадиган биологик назарияларга салбий муносабатда бўлиш хосдир. Чунончи, витализмнинг йирик вакилларидан бири бўлган Дриш Ч. Дарвиннинг эволюцион назарияси ҳамда Г. Менделнинг ирсият концепциясига кескин қарши чиққан.

Изоҳ йўқ

Изоҳ қолдириш

Сўнгги қўйилган

Барчаси

Бир куни...

18:12 / 04.12.2024 0 7
Бунинни жиддий рақиб деб бўладими?

Биласизми?

10:12 / 03.12.2024 0 29
Пул ва минора – улар “қариндаш”ми?

Биласизми?

17:11 / 21.11.2024 0 163
“Тариф”нинг таърифи ва тарихи



Кўп ўқилган

Барчаси

Қомус

15:04 / 19.04.2023 0 6378
Жадидчилик

Қатра

20:08 / 18.08.2022 15 4941
Илк ватан

Қатра

01:01 / 10.01.2022 7 4585
Бир қоп ун

Қатра

17:08 / 21.08.2022 6 4012
Тинчлик

Қатра

01:01 / 18.01.2022 2 3422
Ўқиш пули

Бир куни...

03:12 / 09.12.2021 3 2987
Ҳар нарса ҳам кўринганидек эмас

Қатра

03:12 / 28.12.2021 1 2906
Туғилган кун

//