Бир куни...
Символ (юнонча symbolon – рамз, шартли белги, тамға ёки нишон) – ўз табиатига кўра, моддий ёки маънавий ҳодиса бўлиб, муайян ғоя ёки тушунчани образли – тимсол тарзида ифода этади. Символ оддий ёзма ёки товушли тил белгиларидан фарқли ўлароқ, оламнинг муайян ҳодисаси эмас, балки билвосита – ҳиссий ёки мантиқий образ воситасида инсон учун бирор мавҳум тушунча шаклида акс эттиради. Символларнинг номи у ифода этувчи тушунча ёки мазмунга нисбатан барқарор бўлиб, фақат муайян ғоя ёки маънони англатиш учунгина фойдаланилади. Символлар, гоҳида, бутун бир сўз, гапни ҳам ифода этиши мумкин. Бу символларнинг такомиллашган кўриниши – иероглифларда ифодаланган. Масалан, Хитой иероглифлари шулар жумласига киради. Инсоният тарихида пиктография ёки расмли хат ҳам муҳим ўрин тутади. Символларнинг нарса-ҳодисаларни қулай ва тежамли ифодалаш хусусияти қадимги Рим ва Юнонистонда илк бор илмий тадқиқ этилган бўлиб, бунда стоицизм оқимининг намояндалари – Луций Анней Сенека, Зенон, Хриссипп ва айниқса, Аристотелнинг ҳиссаси беқиёс бўлган. Шарқ илм-фанида Насириддин Тусий, Абу Али Ибн Сино ва бошқа, символ ва белгиларнинг гносеологик имкониятлари хусусида қимматли фикрлар билдиришган. Символ, белги масаласи, XIX асрнинг иккинчи ярмига келиб, яна кун тартибига қўйила бошланди. Бу жараён, айниқса, математик ёки символик логика фанининг шаклланиши билан бирмунча тезлашди. Математика символларининг имкониятлари илмий тафаккур, фан ва техникани тараққий эттириш, инсон билиши чегараларини кенгайтириш вазифаларини ҳал қилиш учун бениҳоя қўл келади. Прагматизмнинг асосчиларидан бири – Чарльз Сандерс Пирс ва бихевиоризм фалсафасининг намояндалари Чарльз Моррис, Ричердс ва Огденларнинг символлар ва белгиларнинг умумий назарияси – семиотикага асос солганликлари фан тарихида муҳим ўрин тутади. Символларнинг чексиз имкониятларидан компьютерлаштириш, роботлаштириш, автоматик бошқарув тизимларини вужудга келтириш, оммавий ахборот тизимлари фаолиятини такомиллаштиришда кенг фойдаланилади.
Бир куни...
Биласизми?
Ҳикмат
Биласизми?
Бир куни...
Биласизми?
Қомус
Қатра
Қатра
Биласизми?
Қатра
Қатра
Бир куни...
Қатра
//
Изоҳ йўқ