Миллий бойлик


Сақлаш
21:08 / 01.08.2023 0 575

Миллий бойликмавжуд ёки муайян давр мобайнида мамлакатда тўпланган ёхуд яратилган моддий, маданий-маънавий мерос, неъматлар ва табиий бойликларнинг мажмуасини ифодаловчи тушунча. Миллий бойлик булардан ташқари тўпланган билимлар, касбий малака ва тажрибани қамраб олади. Миллий бойлик бу айрим миллат ёки эллат бойлиги эмас, балки муайян мамлакатнинг умумий бойлигидир. У ўзининг шаклига кўра меҳнат орқали яратилган бойлик ва табиат инъом этган бойликдан иборат. Меҳнат орқали яратилган бойлик деганда ишлаб чиқариш жараёнида узлуксиз жамғарилиб келинган хом ашё, ёқилғи, мавжуд машина-ускуна, бино-иншоотлар, аҳолига узоқ муддат хизмат қиладиган буюмлар назарда тутилади. Миллий бойлик моддий кўринишга эга бўлса-да, у моддий ва номоддий соҳада фойдаланилади. Моддий соҳадаги бойлик капитал шаклига эга бўлиб, маҳсулот ишлаб чиқаришга хизмат қилади. Ишлаб чиқариш бинолари, иншоотлари, машина ва механизмлар, транспорт воситалари, йўллар, каналлар, сув омборлари шулар жумласидандир. Номоддий ёки маънавий соҳадаги бойликка ижтимоий хизмат кўрсатиш соҳаларидаги таълим, маданият, санъат, соғлиқни сақлаш, қадриятлар, урф-одатлар ва бошқа шу кабилар киради. Миллий бойликнинг алоҳида тури бу – интеллектуал бойлик бўлиб, улар адабиёт ва санъат асарлари, маданий анъаналар воситасида тўпланган билимлардан иборат. Бойлик аввал яратилади, сўнгра ишлатилади ва ниҳоят ишлаб чиқариш ҳисобидан тўлдирилиб борилади. Маълумки, яратилган маҳсулотнинг бир қисми жорий истеъмол натижасида йўқ бўлиб кетса, бошқа қисми жамғарилади. Жамғарилган маҳсулотлар, биринчидан, ишлатилган бойликнинг ўрнини тўлдирса, иккинчидан, унинг миқдоран ўсиб боришини таъминлайди. Демак, миллий бойликнинг айланиб туриши унинг сарфланиши, тикланиши ва ўсишидан иборат. Миллий бойлик ҳаракати эса йиллар, ҳатто асрлар оша давом этади. Табиий бойликларнинг бир қисми (масалан, тупроқ ҳосилдорлиги, сув, ўрмон бойлиги ва ҳоказо) инсон иштирокида тикланиб туради, бошқа қисми эса (масалан, нефть, газ, кўмир, руда захираси ва ҳоказо) тикланмайди, улар ишлатилиб бўлгач йўқ бўлиб кетади ёки бошқача бойлик шаклига киради (масалан, руда тугагач, у темиртерсак шаклига киради ва қайтадан ишлатилади).

Изоҳ йўқ

Изоҳ қолдириш

Сўнгги қўйилган

Барчаси

Биласизми?

10:05 / 20.05.2025 0 79
Фарзанд нега тирноққа ўхшатилади?

Қатра

12:05 / 19.05.2025 0 89
Ҳаммани йиғлатган васиятнома

Қатра

15:04 / 17.04.2025 0 142
Марҳамат ая соғинчи

Биласизми?

10:04 / 08.04.2025 0 173
Нархнинг навоси



Кўп ўқилган

Барчаси

Қомус

15:04 / 19.04.2023 0 10220
Жадидчилик

Қатра

20:08 / 18.08.2022 15 5511
Илк ватан

Қатра

01:01 / 10.01.2022 7 5067
Бир қоп ун

Қомус

22:08 / 04.08.2023 0 4852
Миллий урф-одатлар

Қатра

17:08 / 21.08.2022 6 4493
Тинчлик

Қатра

01:01 / 18.01.2022 2 3624
Ўқиш пули

Қомус

15:04 / 18.04.2023 0 3517
Радикализм

//