Кўчирмачилик


Сақлаш
21:07 / 04.07.2023 0 719

Кўчирмачилик (плагиат) – а) маънавий соҳадаги бузилишнинг бир кўриниши; б) бировнииг асари, кашфиёти ва бошқаларини кўчириб, ўзиники қилиб олиш. Бундай ўғрилик муаллиф ижозатисиз илмий, адабий, мусиқий ёки бадиий асарни, китоб, диссертация, рисола ва бошқаларни ўз номидан тўла ёки қисман бостириб чиқаришдан, кашфиёт ёки ихтирочилик натижаларини ўзиники қилиб олишдан иборат. Кўчирмачилик бирон-бир кишидан касб ўрганиш, унга тақлид қилиш, турли ҳунармандчилик, рассомлик, деҳқончилик, чорвачилик ва бошқаларнинг сир-асрорини билиб олиш ҳамда ўз фаолиятида қўллашдан фарқ қилади. У устозлар тажрибасидан фойдаланиш, бирон-бир халқ, давлат ёки жамиятда самара берган тараққиёт йўли ёки тамойилларини ўзида қўллаш ва ҳаётга татбиқ қилишдан ҳам фарқланади. Шу маънода, кўчирмачилик шахс маънавиятининг бузилиши, унинг қинғир йўлларга киришини англатади. Адабиётда бу ҳодиса «адабий ўғрилик» деб ном олган. Кўчирмачилик ҳолати аниқланганида кўчирмачини судга бериш, етказилган маънавий зарарни қоплашга мажбур қилиш қонунчиликда ўз ифодасини топган. Жумладан, «Муаллифлик ҳуқуқи ва турдош ҳуқуқлар тўғрисида»ги Қонунда «Ҳуқуқ эгаси билан шартнома тузмаган ҳолда асардан фойдаланилган тақдирда қоидабузар ҳуқуқ эгасига етказилган зарарнинг ўрнини, шу жумладан, бой берилган фойдани қоплаши шарт» экани кўрсатилган (46-модда). Кўчирмачилик илм-фанда ҳам олимлик одоби ва шаънига тўғри келмайдиган фаолият тарзида ниҳоятда қораланади.

Изоҳ йўқ

Изоҳ қолдириш

Сўнгги қўйилган

Барчаси

Қатра

11:09 / 17.09.2025 0 111
Қаҳрамон

Биласизми?

14:07 / 15.07.2025 0 286
“Кимсан” аслида ким?



Кўп ўқилган

Барчаси

Қомус

15:04 / 19.04.2023 0 12433
Жадидчилик

Қатра

20:08 / 18.08.2022 15 6035
Илк ватан

Қомус

22:08 / 04.08.2023 0 5620
Миллий урф-одатлар

Қатра

01:01 / 10.01.2022 7 5370
Бир қоп ун

Қатра

17:08 / 21.08.2022 6 4821
Тинчлик

Қомус

15:04 / 18.04.2023 0 4319
Радикализм

Қатра

01:01 / 18.01.2022 2 3766
Ўқиш пули

//