Исрофгарчилик


Сақлаш
19:06 / 26.06.2023 0 677

Исрофгарчилик (арабча сарф қилиш) – ўринсиз ёки ортиқча сарф-ҳаражат қилиш, нобудгарчиликка йўл қўйишни ифода этадиган тушунча. Исрофгарчилик моддий ва маънавий кўринишда бўлиши мумкин. Моддий исрофгарчилик, яъни беҳудага пул сарфлаш, бефойда ишга вақт сарфлаш ёки маънавий исрофгарчилик – илмнинг қадрини билмайдиган кишига ўргатиш – соғлом фикр юритувчи одамнинг иши эмас. Исроф қилувчи одам ҳар қанча бой бўлмасин, охир-оқибат қашшоққа айланади. Исрофгарчилик ҳақида сўз кетганда, ҳамиша унинг зидди бўлган тежамкорлик борасида сўз юритилади. Ҳар қандай мамлакатда миллий бойлигини беҳуда сарф бўлишига йўл қўймаслик жуда муҳим ҳаётий масаладир. Халқ оғзаки ижодида бу хусусда шундай ҳикматлар бор: «Озни бежа, кўпни тежа», «Йиғсанг – етасан, совурсанг – кетасан», «Тежоғлиқ иш – бежоғлиқ иш», «Ҳисобини билмаган ҳамёнидан айрилар». Машҳур Шарқ алломаси Муҳаммад Зеҳний «Ўйлаб ҳозирланган оз нарса исроф бўладиган кўп нарсадан афзал» деган. Ҳазрат Алишер Навоий эса «Исроф сахо эмас ва илтифотни маъно аҳли саховат демас», яъни, «Исроф қилиш – сахийликдан эмас, ақлли, доно одамлар ноўрин сарф-харажатни саховат демас», деганлар. Яна бир маърифатпарвар бобомиз Абдулла Авлоний эса иқтисод, тежамкорлик борасида сўз юритиб, унинг акси сифатида исрофни таърифлайди. «Иқтисод деб, пул ва мол каби неъматларнинг қадрини билмакни айтилур. Мол қадрини билувчи кишилар ўринсиз ерга бир тийин сарф қилмас, ўрни келганда сўмни аямас. Саховатнинг зидди бахиллик ўлдиғи каби иқтисоднинг зидди исрофдур. Аллоҳ таоло исроф қилгувчиларни суймас». 

Изоҳ йўқ

Изоҳ қолдириш

Сўнгги қўйилган

Барчаси

Биласизми?

14:07 / 15.07.2025 0 74
“Кимсан” аслида ким?

Ҳикмат

10:07 / 03.07.2025 0 74
Армон бобо

Биласизми?

16:07 / 02.07.2025 0 67
Елиб келди



Кўп ўқилган

Барчаси

Қомус

15:04 / 19.04.2023 0 11086
Жадидчилик

Қатра

20:08 / 18.08.2022 15 5671
Илк ватан

Қатра

01:01 / 10.01.2022 7 5205
Бир қоп ун

Қомус

22:08 / 04.08.2023 0 5146
Миллий урф-одатлар

Қатра

17:08 / 21.08.2022 6 4648
Тинчлик

Қомус

15:04 / 18.04.2023 0 3910
Радикализм

Қатра

01:01 / 18.01.2022 2 3689
Ўқиш пули

//