Вафо(дорлик)


Сақлаш
17:05 / 24.05.2023 0 527

Вафо(дорлик) – юксак маънавий фазилатлардан бири ҳисобланиб, садоқат, ўз аҳду паймонида, сўзда, ваъдада қатъий туришни англатадиган тушунча. Буюк мутафаккир Юсуф Хос Ҳожибнинг «Турайин, борайин, юрайин, оламни кезайин, оламда вафоли одам бўлса, мен уни қидирайин» деган сўзларида вафодорликнинг инсон учун нақадар буюк қадрият экани ўз аксини топган. вафодор одам тилини ёлғон, ғийбат ва бўҳтон сўзлардан сақлайди. Инсоннинг вафодорлиги дилида ва тилида бирдек намоён бўлади. Алишер Навоийнинг «Фарҳод ва Ширин» достонида вафодорлик, дўстлик ва садоқат туйғулари юксак даражада улуғланади. Бу фазилатлар, айниқса, Шопур образида яққол ифода этилган. Соҳибқирон Амир Темур вафодорликни ғоят қадрлаган. Бу ҳақда ул зотнинг ўзи «Темур тузуклари» асарида бундай ёзади: «Мен ҳар кимгаки ваъда берсам, унга вафо қилдим, ҳар бир ваъдага хилоф иш қилмадим. Мен доимо ваъдаларимни аниқ бажарсам, шундагина одил бўлишимни ва кимсага жабр етказмаслигимни англадим». Вафоли киши олижаноб бўлиб, кишиларни эзгуликка чорлайди, инсонпарварлик йўлига даъват этади, бунинг натижасида бахту саодатга эришади. Вафоли инсонлар ҳар қандай вазиятда ҳам бир-бирига содиқ қолади, бир-бири учун жон фидо этишга ҳам тайёр бўлади. Вафодорлик дунё адабиётининг азалий ва абадий мавзуларидан бири. Яна бир улуғ мутафаккир бобомиз Заҳириддин Муҳаммад Бобур бир рубоийсида вафодорликни шундай таърифлайди: «Ҳар кимки, вафо қилса – вафо топқусидир. Ҳар кимки, жафо қилса – жафо топқусидир. Яхши киши кўрмагай ёмонлик ҳаргиз, Ҳар кимки, ёмон бўлса – жазо топқусидир». Шунингдек, халқ мақолларида ҳам вафодорлик улуғланади. Чунончи, «Ваъдага – вафо, вафосизга – жафо», «Ваъда – вафоси билан гўзал» каби мақоллар шулар жумласидандир.

Изоҳ йўқ

Изоҳ қолдириш

Сўнгги қўйилган

Барчаси

Биласизми?

17:03 / 12.03.2025 0 157
Туркистондаги қадимий аёллар байрами

Биласизми?

10:03 / 03.03.2025 0 134
“Қозонди” феълидаги “қозон” ҳақида

Биласизми?

10:03 / 03.03.2025 0 174
Маржумакдан шўрва қилиб бўладими?

Биласизми?

15:02 / 28.02.2025 0 148
Маймунжон, парманчак ва болдирғон

Биласизми?

14:02 / 28.02.2025 0 130
Хўжайин бўлолмаган хўжағат



Кўп ўқилган

Барчаси

Қомус

15:04 / 19.04.2023 0 9225
Жадидчилик

Қатра

20:08 / 18.08.2022 15 5315
Илк ватан

Қатра

01:01 / 10.01.2022 7 4905
Бир қоп ун

Қатра

17:08 / 21.08.2022 6 4336
Тинчлик

Қомус

22:08 / 04.08.2023 0 4210
Миллий урф-одатлар

Қатра

01:01 / 18.01.2022 2 3560
Ўқиш пули

Бир куни...

03:12 / 09.12.2021 3 3144
Ҳар нарса ҳам кўринганидек эмас

//