Бозор – 1) ишлаб чиқарувчилар ва истеъмолчилар (сотувчилар ва харидорлар) ўртасида пул орқали айирбошлаш жараёнида вужудга келадиган мун-тлар йиғиндиси; ушбу жараён амалга ошадиган жой. Бозорда моддий ва маънавий ҳаёт, маданият ва маънавиятнинг ўзаро уйғунлиги таъминланади. Бозорлар қадимдан кишилар ўртасида турли алоқалар ўрнатиладиган, маданий тадбирлар ўтказиладиган жой ҳисобланган. Бозор муносабатлари кишилардан лафзи ҳалоллик, ўзаро манфаатдорлик ва ҳамкорликни тақозо этади. Бозор объекти бозорга, айирбошлаш муносабатларига жалб қилинган иқтисодий фаолият маҳсули, иқтисодий захиралар, товар, пул ва унга тенглаштирилган молиявий активлардан ташкил топади. Бозор субъектлари бозорнинг, айирбошлаш муносабатларининг қатнашчилари, яъни ишлаб чиқарувчилар (сотувчилар), истеъмолчилар (харидорлар) ва воситачилар ҳисобланади. Бозор мувозанати бозордаги талаб ҳамда таклифнинг миқдорий ва таркибий жиҳатидан бир-бирига мувофиқ келишидир. Агар шундай мувофиқлик бўлмаса, бозор мувозанати издан чиқади.

Бозорнинг вазифалари қуйидагилардан иборат: а) ишлаб чиқариш билан истеъмолнинг ўзаро боғлиқлигини таъминлаш; б) бозор ишлаб чиқаришининг янгиланиб туриши, яъни бу жараённинг узлуксиз давом этишига шарт-шароит яратиш; в) иқтисодиётни тартибга солувчи восита сифатида хизмат қилиш; г) турли мамлакатлар, миллатлар ва элатлар, ҳудудлар ҳамда алоҳида кишилар ўртасида ўзаро манфаатли иқтисодий ва ижтимоий, маданий алоқаларни ўрнатиш.

Бозор ислоҳотлари – бозор иқтисодиёти ва бозор муносабатларини шакллантиришга қаратилган чора-тадбирлар мажмуи. Бозор ислоҳотлари ўз мазмунига кўра иқтисодий ислоҳот бўлиб, хўжалик юритиш тизимида, иқтисодиётни бошқаришда, иқтисодий сиёсатни амалга ошириш йўллари ва усулларида йирик қайта қуришлар, ўзгартиришлар, иқтисодий тизимни такомиллаштириш ёки эски тизимлардан янгисига ўтиш мақсадида амалга оширилади. Ислоҳотлар иқтисодий тизимнинг самарадорлиги қониқарсиз бўлган, иқтисодий инқироз ва тангликлар юз берган, кишиларнинг эҳтиёжларини етарли даражада қондирмаган ҳолларда мамлакат ўз тараққиётида бошқа мамлакатлардан орқада қолган шароитларда ўтказилади. Иқтисодий ислоҳотлар ларзаларсиз, аниқ мақсадлар кўзланган ҳолда парламент қабул қилган қонунларга биноан ва давлат раҳбарлигида амалга оширилади.

Ўзбекистонда амалга оширилаётган бозор ислоҳотлари ижтимоий йўналтирилган бозор иқтисодиётига ўтишга қаратилган. Унда бешта муҳим тамойил асос қилиб олинган: иқтисодиётни мафкурадан холи қилиш, унинг устунлигини таъминлаш; ўтиш даврида давлатнинг бош ислоҳотчи бўлиши; қонун устуворлиги ёки барча фуқароларнинг қонун олдида тенглиги; кучли ижтимоий сиёсатни амалга ошириш, давлатнинг ижтимоий ночор қатлам ва гуруҳларини ҳимоялаш, қўллаб-қувватлаш соҳасида кучли чора-тадбирларни амалга ошириш; бозор муносабатларини босқичма-босқич қарор топтириш. Мамлакатимизда иқтисодий ўнгланиш, иқтисодий ривожланиш жараёнлари маънавий покланиш, маънавий юксалиш ҳаракатлари билан тамомила уйғун равишда ривожлантирилиши давлатимиз ва жамиятимизнинг доимий диққат марказида бўлиб келмоқда. Шу сабаб бозор ислоҳотлари бошқа соҳадаги ислоҳотлар каби пировард натижада ягона мақсадга – инсон манфаатларини таъминлаш, халқимиз учун муносиб турмуш шароитини яратиш, одамларнинг даромади ва фаровонлигини изчил ошириб бориш, ҳар бир инсонга ўзининг интеллектуал, касб ва маънавий салоҳиятини рўёбга чиқариш учун зарур имкониятлар яратиб беришга қаратилган.