Алифбе


Сақлаш
15:05 / 03.05.2023 0 697

Алифбе (араб алифбосининг дастлабки икки ҳарфи – алиф ва бе дан олинган) – бирор-бир тилнинг ҳарфлар системаси маълум бир тартибда жойлаштирилган ёзув белгилари (масалан, араб алифбеси, лотин алифбеси) ёки бўғин белгилар (масалан, ҳинд алифбеси – деванагари) мажмуи. Алифбе илк бор милоддан авалги 2000 йил охирларида қадимги угарит ва финикий ёзувининг товуш тизими асосида шаклланган. Фанда бундан илгари Миср иероглифлари саноқ тизими мавжуд бўлган, деган тахминлар мавжуд. Туркий халқларнинг руний (урхунэнасой) ва уйғур ёзувлари бўлган. Уларни акс эттирган ҳарфлар жадвали товуш белгилари ҳақидаги бошқа манбалардаги маълумотлар ҳамда ана шу ёзув воситасида битиб қолдирилган қадимий ёдгорликлар асосида тузилган. Ҳозирги ҳарфий ва айрим бўғин алифбелари финикий алифбесидан, оромий (араб, яҳудий), юнон (лотин ва ҳоказо) ва бошқа алифбелардан келиб чиққан. Араб алифбесига – барча араб мамлакатлари, шунингдек, Эрон, Афғонистон, Покистон, Хитойнинг Шинжон уйғур автоном райони ҳудудида яшайдиган халқлар, шунингдек, туркий халқларнинг XIII– XX аср бошларигача бўлган ёзув тизимида; лотин алифбесига – Америка ва, Австралия қитъасидаги барча халқлар, Европанинг кўпчилик халқлари, Осиё ва Африкадаги баъзи халқлар (Индонезия, Туркия ва бошқа) ёзув тизимида; кирилл алифбесига – Европа, Осиёдаги баъзи халқлар ёзув тизимида; ҳинд бўғин алифбесига – Ҳиндистондаги кўпгина элатлар ёзув тизимида амал қилинган ва амал қилинади.

Изоҳ йўқ

Изоҳ қолдириш

Сўнгги қўйилган

Барчаси

Биласизми?

10:05 / 20.05.2025 0 75
Фарзанд нега тирноққа ўхшатилади?

Қатра

12:05 / 19.05.2025 0 81
Ҳаммани йиғлатган васиятнома

Қатра

15:04 / 17.04.2025 0 136
Марҳамат ая соғинчи

Биласизми?

10:04 / 08.04.2025 0 167
Нархнинг навоси



Кўп ўқилган

Барчаси

Қомус

15:04 / 19.04.2023 0 10155
Жадидчилик

Қатра

20:08 / 18.08.2022 15 5501
Илк ватан

Қатра

01:01 / 10.01.2022 7 5061
Бир қоп ун

Қомус

22:08 / 04.08.2023 0 4838
Миллий урф-одатлар

Қатра

17:08 / 21.08.2022 6 4482
Тинчлик

Қатра

01:01 / 18.01.2022 2 3622
Ўқиш пули

Қомус

15:04 / 18.04.2023 0 3500
Радикализм

//