Аймоқ


Сақлаш
17:05 / 02.05.2023 0 677

Аймоқ – мўғил ва туркий халқларда қадимги йирик уруғлардан ажралиб чиққан, турли-туман ҳудудларда яшаса-да, ўзаро қонқариндошлик асосида боғланган инсонларнинг ижтимоий бирлигини англатувчи тушунча.

 

Аймоқ атамаси бугунги кунда Бурятия ва Олтой ўлкаларида кичик маъмурий ҳудудлар – туман маъносида ишлатилади. Бу сўз мўғил тилида ҳам бўлиб, нисбатан каттароқ маъмурий-ҳудудий бирликни билдиради. XV– XVI асрларда Фарғона водийси ва Қашқадарё воҳасида яшаган туркий қабилалардан бири аймоқлар деб аталган. Асрлар ўтиши билан улар миллатимиз таркибига сингиб кетган. Фақат кичик бир бўлаги асримиз бошларигача ўз номини сақлаб келган. 1924 йилги аҳоли рўйхати маълумотларига кўра, ўша вақтда ҳозирги Қашқадарё вилояти ҳудудида яшаган кишилардан 4 мингга яқини ўзини аймоқ уруғининг вакили деб кўрсатган. Аймоқ атамаси бир қанча қабила ва уруғлар иттифоқи маъносида ҳозирги Афғонистоннинг шимолида яшовчи баъзи кишиларга нисбатан ҳам ишлатилади. Бу ердаги аймоқлар таркибига форс тилида сўзлашувчи аҳоли ҳам киради. 1959 йилги аҳоли рўйхатига кўра, Афғонистонда 50 минг, Эронда 30 минг Аймоқ уруғига мансуб аҳоли яшаган. Таркибида аймоқ сўзи иштирок этадиган уруғ-аймоқ атамаси оддий мулоқот жараёнида барча қариндош-уруғлар мажмуасини ифода этади. Аммо расмий нутқ ва раҳбарлик фаолиятида бу тушунча кадрларни қариндошлик, оилавий яқинлик асосида танлаш ва мансабга кўтаришдек салбий ҳолатни билдиради.

Изоҳ йўқ

Изоҳ қолдириш

Сўнгги қўйилган

Барчаси

Қатра

11:09 / 17.09.2025 0 13
Қаҳрамон

Биласизми?

14:07 / 15.07.2025 0 223
“Кимсан” аслида ким?



Кўп ўқилган

Барчаси

Қомус

15:04 / 19.04.2023 0 11609
Жадидчилик

Қатра

20:08 / 18.08.2022 15 5942
Илк ватан

Қомус

22:08 / 04.08.2023 0 5359
Миллий урф-одатлар

Қатра

01:01 / 10.01.2022 7 5281
Бир қоп ун

Қатра

17:08 / 21.08.2022 6 4728
Тинчлик

Қомус

15:04 / 18.04.2023 0 4149
Радикализм

Қатра

01:01 / 18.01.2022 2 3721
Ўқиш пули

//