Davlat Jogorku Keneshi spikeri Nurlanbek Shakiyev chet tilidagi barcha kontentni bloklash zarurligini taʼkidlagan.
 

Qishloqlarda bolalar ruscha gapiradi. Qirgʻizcha soʻzlashish yoʻqolib ketyapti, chunki ular telefonlarida rus tilidagi koʻrsatuvlarni, multfilmlarni bloklash kerak, degan u.
 

Spiker bu ketishda 5-10 yildan keyin qirgʻiz tili yoʻqolib ketishi mumkinligini aytar ekan, rus va ingliz tillaridagi barcha kontentni bloklashni va mashhur videolarni qirgʻiz tiliga tarjima qilishni taklif qilgan.
 

Mazkur bayonot Qirgʻizistonda koʻplab muhokamalarga sabab boʻlgan. Davlat rasmiylari ham til masalasiga ehtiyotkorlik bilan yondashish kerak deb hisoblaydi.
 

“Men oʻz fikrimni toʻgʻridan-toʻgʻri aytaman. Menimcha, kundalik hayotimizda boshqa tillarni cheklab, qirgʻiz tilini saqlab qolish va rivojlantirish notoʻgʻri fikrdir. Chunki boshqa tillarsiz qirgʻiz tili rivojlana olmaydi. Kelajak avlod nafaqat qirgʻiz tilida, balki boshqa tillarda ham erkin soʻzlasha olishi kerak. Zero, til orqali ular dunyo haqida tasavvurga ega boʻladilar, taʼlim oladilar va boshqa rivojlangan davlatlarning texnologiyasini mamlakatimizga olib kirishlari mumkin. Bu davlatimizning rivojlanishiga, xorijiy sivilizatsiyadan qolishmasligiga xizmat qiladi”, – degan Milliy xavfsizlik davlat qoʻmitasi raisi Qamchibek Tashiyev.

Mazkur taklifga hatto davlat rahbari Japarov ham munosabat bildirgan.

“Albatta, qirgʻiz tilini rivojlantirish boʻyicha takliflarni hammamiz qoʻllab-quvvatlaymiz. Hech kim bunga qarshi emas. Biroq, Nurlan Shakiyevning rus va ingliz tillari haqidagi soʻzlari uning shaxsiy fikri. Hukumat siyosati butunlay boshqacha. Rus va ingliz tillari jahon tillaridir. Birlashgan Millatlar Tashkilotining rasmiy tillari orasida rus va ingliz tillari mavjud. Rus tilisiz MDH davlatlarida ishlash mumkin emas. Nafaqat Hamdoʻstlik mamlakatlariga, balki Yevropaning ayrim davlatlari, AQSh va boshqa bir qator davlatlarga rasmiy tashriflar chogʻida ular rus tilida gaplashadi va shu tilda sinxron tarjimani tinglaydi. Men buni soʻnggi uch yil ichida koʻp marta koʻrganman. Ingliz tili esa butun dunyoda qoʻllaniladi”, degan prezident.

Uning fikricha, ikki tilda dars oʻta oladigan oʻqituvchilarni qoʻllab-quvvatlash zarur. Oʻquvchilar maktabni tashlab ketish holatlari tez-tez uchrab turadi. Ular bir ogʻiz ruschani bilmay Rossiyaga ketadi. U yerga borib til bilan bogʻliq muammolarga duch keladi.

“Shuning uchun men shaxsan oʻzim tashabbus koʻrsatib, Vladimir Putindan biz uchun rus tilida taʼlim beradigan toʻqqizta maktab qurishni soʻradim. Tez orada qurilish ishlari boshlanadi”, degan Japarov.

U, shuningdek, taʼlim tizimini ingliz tilida olib boradigan maktab qurmoqchi boʻlganlar boʻlsa, eshiklar doimo ochiqligini urgʻulagan.

“Yoshlarimiz uchta tilda emas, beshta tilda bemalol gapira olsalar yaxshi boʻlardi. Xalqimiz qancha koʻp til bilsa, dunyoqarashi, dunyoqarashi shunchalik keng boʻladi. Ular koʻplab xalqlarning urf-odatlari, mentaliteti, bilimlarini oʻrganadi. Biz dunyoga kengroq qarashimiz kerak. Qirgʻiz tilimiz esa hech qachon oʻlmaydi. U rivojlanadi va abadiy yashaydi. 90-yillarda qishloqlarimizda qirgʻiz tilini bilmaydiganlar bor edi. Hozir, aksincha, viloyatlar aholisining katta qismi rus tilini bilmaydi. Sababi qishloqlarda rus tili oʻqituvchilari yetishmaydi. Rus va ingliz tillarisiz yoshlarimiz Qirgʻiziston chegarasidan nariga oʻtolmaydi”, deya xorij tilini oʻrganishga xayrixohligini bildirgan Japarov.