“Биз жадидчилик ҳаракати, маърифатпарвар боболаримиз меросини чуқур ўрганишимиз керак. Бу маънавий хазинани қанча кўп ўргансак, бугунги кунда ҳам бизни ташвишга солаётган жуда кўп саволларга тўғри жавоб топамиз. Бу бебаҳо бойликни қанча фаол тарғиб этсак, халқимиз, айниқса, ёшларимиз бугунги тинч ва эркин ҳаётнинг қадрини англаб етади”.

Президент жамиятда жадидчилик ғояларига эҳтиёжни тўғри англаб, тўғри шарҳлаб берган. Чиндан ҳам, кейинги йилларда маърифатпарвар боболар меросига мурожаат кескин ошди. Китоблари қайта-қайта чиқариляпти. Мақола ва кўрсатувлар кўпайди. Ижтимоий тармоқларда ҳам шу мавзудаги маълумотлар, фикрлар, таҳлиллар тез-тез кўзга ташланяпти.

Ёшлар ишлари агентлиги ташаббуси билан нашр этилган “Жадидлар” туркумидаги чўнтак китоблар (pocketbooks) тўплами ушбу мавзуни интернетнинг ўзбек сигментида яна бир бор трендга чиқарди. Мазкур тўпламдан Маҳмудхўжа Беҳбудий, Мунаввар қори Абдурашидхонов, Исҳоқхон тўра Ибрат, Абдулла Авлоний, Абдурауф Фитрат, Абдулла Қодирий, Абдулҳамид Чўлпон, Ғулом Зафарийнинг ҳаёти ва ижоди, асарларининг қисқача таҳлили, ҳикматли сўзлари ўрин олган.

Ёшлар ишлари агентлиги раҳбари Алишер Саъдуллаевнинг маълум қилишича, ҳар бир китобни тайёрлашга ўша мавзунинг профессоналлари жалб этилган. Беҳбудий ҳақида Зайнобиддин Абдурашидов, Мунаввар қори ҳақида Сотимжон Холбоев, Абдулла Авлоний ҳақида Олим Олтинбек, Абдулла Қодирий ҳақида Баҳодир Карим, Абдурауф Фитрат ҳақида Ҳамидулла Болтабоев, Ибрат ҳақида Улуғбек Долимов, Чўлпон ҳақида Дилмурод Қуронов, Ғулом Зафарий ҳақида Олим Усмонов ёзган.

Шу кунларда “Жадидлар” тўплами билан расмга тушиб, ижтимоий тармоқлардаги шахсий саҳифасида эълон қилиш урфга айланди. Чин маънодаги фикр етакчилари эса олган совғаси билан мақтанибгина қолмай, китоблар ичидан таъсирли иқтибослар келтириб, оммани мазмунга киришга даъват этмоқдалар.

Таниқли журналист Карим Баҳриев Маҳмудхўжа Беҳбудийнинг қуйидаги фикрларини улашди:

“Чироғларим (қозоқ бовурлар – ред.), бирлашайлик! Кўрасиз, бу кунги руслар-да бирлашмоқдадурлар. Энди бирлашмоқ замонидир. Агарда сиз айрилсангиз, туркман қариндошлар-да айрилса, Туркистон турклари уч ерга бўлиниб кетар ва барчаға мухториятдан насиба чиқмай қолур. Еттисувдаги мусулмон қариндошларга ҳам айтатурғон сўзим шулдур.

...Ҳаммангизға маълумдурки, Туркистон демак туркий эл бўлиб, мундаги халқнинг қозоғи, қирғизи, сарти, ўзбеги, туркмани, татари – ҳаммаси аслан... жаҳонгир... Темурнинг авлоди ёки оға-инисидурлар.

Rost24.uz сайти бош муҳаррири Анора Содиқова эса Абдурауф Фитратнинг жўшқин даъваткор мисраларига эътибор қаратади:

Турма – югур,

Тинма – тириш,

Букилма – юксал,

Ҳуркма – кураш,

Қўрқма – ёпиш,

Ёрилма – қўзғал.

Шунингдек, Чўлпондан ҳам таъсирли сатрлар келтиради: 

Бер қўлингни сўнг мартаба,

Ёлғиз қолган ўксукман.

От ўқингни сўнг мартаба,

Алам кутган кўксимга…  

Kun.uz мухбири Жамшид Ниёзов бу ташаббус миллионлаб пуллар кўкка совуриладиган фестиваллару ўткинчи тадбирлардан анча фойдали деб ҳисоблашини айтиб, Маҳмудхўжа Беҳбудийнинг бугунги кунда ҳам долзабрлигини йўқотмаган фикрларидан иқтибос қўйган:

“Ҳар замонни(нг) илми, ҳикмати ва парвариши бошқадир. Модомики, ҳар бола, яъни ҳар кимни(нг) замони, отаси замониндан бошқа бўлса ва ҳар отаға ўз фарзандини келар замон учун ва келар замонға мувофиқ сувратда тарбия ва таълим этмоғи лозим бўлса, биз на учун келар замон эмас, балки ҳозирги ва бу кунги замон ва соатимиздаги илм ва фанларни болаларимизға ўргатмаймиз”.

“Жадидлар” туркумидаги китоблар тўплами 23 минг нусхада чоп этилган. Айни кунларда вазирлик ва идораларга, таълим муассасаларига тарқатилмоқда. Ёшлар етакчилари орқали тез орада барча маҳаллаларга кириб боради.